Fleur Pierets - Kunstenaar
Vind je mij naïef?
63min - februari, 2021
Met Fleur hadden we het over kunst en activisme, over mensenrechten en lgbtqia+, over intersectionaliteit en een nieuw soort humanisme.
Benieuwd naar het vervolg?
Word vandaag lid van Zwijgen is geen optie en krijg meteen toegang de volledige versie van dit gesprek.
Voetnoten bij dit gesprek
Hoofdstuk 1: De derde ruimte
Wat is normaliteit? Bestaat die persoon die volledig voldoet aan de norm wel? Over een derde ruimte waarin je de norm in vraag kan stellen zonder je er compleet tegen af te zetten. Fleur leeft en werkt in die ruimte.
- Fleur werkte ooit voor Jambers.
- Onze strijd voor het midden verruimt en verdiept zich nog wat meer. Fleur leert ons dat het midden niet saai of duf hoeft te zijn, dat daar ook kunstenaars zitten die de status quo in vraag stellen en je uit dagen anders naar de dingen te kijken die je for granted nam. Het begint daar druk te worden in dat midden:
- Een schrijver
- Een imam
- Een katholieke hoofdredacteur
- Christophe Busch is wat ons betreft de keizer van het midden. Allé, de democratisch verkozen keizer hé.
- In de performance 562 stelt Fleur de 562 vragen die ze samen met Julian kreeg als gay koppel. Van wraakroepend over schrijnend tot hilarisch.
- Het gaat even over The Pansy Project. Paul Harfleet plant pansies (tuinviooltjes volgens google) op de plaatsen waar homofoob geweld plaatsvond.
Hoofdstuk 2: Van kwaadheid naar liefde
Hoe ver staan we met de strijd? Wordt het beter of slechter? Een zoektocht naar de kwaadheid van Fleur en een voortdurende slingerbeweging tussen optimisme en pessimisme, van het diepste dal tot bij het sprankeltje hoop. En dat in 11 minuten.
- Blijkbaar hebben een aantal gemeenten in Polen en Hongarije beslist dat ze LGBTQ-vrije zones worden. Je mag niet binnen als van iemand houdt van hetzelfde geslacht. Of ook niet als je het niet helemaal zeker weet. Naar het schijnt zullen ook mensen die twee paar kousen dragen binnenkort geweerd worden want dat hoort toch niet.
- Ook in Tsjetsjenië in Rusland is de situatie voor holebi’s schrijnend. Je kan over dit thema de ontluisterende HBO-docu Welcome to Chechnya bekijken.
- Ondertussen is in Albanië de conversietherapie of ‘homogenezing’ afgeschaft, net als in Duitsland en Malta. In België kan dat nog steeds, ook bij minderjarigen. Afschaffen alstublieft!
- Rashif El Kaoui leerde ons een prachtige metafoor voor kwetsbaarheid: als acteur moet je je nek tonen en het publiek dus de mogelijkheid geven om te bijten, maar stiekem is het een uitnodiging aan anderen om ook hun nek te tonen. Wat Fleur met haar kunst vanuit die derde ruimte doet is exact dat, haar nek tonen.
Hoofdstuk 3: We zitten er allemaal op te kijken
Hoe passen witte mannen in het verhaal? Over intersectionaliteit en hoe dat net iedereen zou kunnen dienen. Over quota en de voordelen van sociale media. Over de vocale minderheid en het stille midden.
- White Fragility: Why It’s So Hard for White People to Talk About Racism is een boek van Robin DiAngelo.
- Wij dachten bij het begrip intersectionaliteit vooral aan die mensen die op heel veel verschillende manieren onderdrukt worden, maar wat Fleur ons leerde is dat dit begrip de sleutel zou kunnen zijn voor minder polarisering. Als we de intersectionaliteit omarmen en bij iedereen de onderdrukking erkennen, dan geeft ons dat misschien wel meer empathie voor elkaar. En dan zou het het begin van een gesprek kunnen zijn.
- Tokenism wil zeggen dat je enkel een oppervlakkige en zeer doorzichtige poging doet om inclusief te lijken.
- Het is lang geleden dat iemand zo lovend was over sociale media. We zouden bijna vergeten dat minderheden vandaag dingen kunnen aanklagen die vroeger nooit de mainstream media hadden kunnen halen. Wil je sociale media graag een kans geven, maar heb je het niet voor de grote spelers zoals TikTok? Dan moet je misschien eens de hippe startups Facebook en Twitter checken.
Hoofdstuk 4: Luchtig activisme
Over de impact van één individu en de daaruit volgende verantwoordelijkheid. Over een luchtig activisme dat verbindt ipv verdeelt. Over de afstand tot jouw activisme en de verantwoordelijkheid die bij je privilege komt kijken.
- Fleur vermeldt enkele schrijnende studies over LGBTQ-jongeren In Amerika. Lees zelf.
- Ook in dit domein duikt opnieuw de contacthypothese op. In zijn studie Gay Acquaintanceship and Attitudes Toward Homosexuality: A Conservative Test toont Daniel DellaPosta aan dat hetero’s zonder homoseksuele vrienden een verhoogd aantal vooroordelen hebben, maar als je een stap voorwaarts neemt, naar het niveau van kennismaking – iemands naam weten, een praatje maken op straat – dan wordt het ‘contacteffect’ ingezet. We denken dat we stilaan het woord ‘hypothese’ kunnen vervangen door ‘Duh!’.
- Fleur gelooft in de impact en de daaruit volgende verantwoordelijkheid van één individu. En dat zonder het gewicht van de wereld op haar schouders te dragen. We maakten een Grote vraag over dit onderwerp: Zijn we druppels op een hete plaat?
- Fleur nam in de jaren ’90 een Electroplaat op om onze Belgische Electroscene onder de aandacht te brengen.
- Dalilla Hermans praatte bij ons over het gekozen activisme versus het activisme waarmee je samenvalt. Dalilla wilde niet meer samenvallen met haar activisme en schreef er een boek over.
- Fleur is fan van Emmanuel Levinas en ‘de blik van de ander’ die ons mens maakt. We voelen dat Emmanuel aan een comeback bezig is.
Hoofdstuk 5: Whatever works
Over de Stoïcijnen en het aanvaarden van wat is. En er dan iets mee doen. Voor Fleur gaat dit op voor het verlies van haar geliefde, maar ook voor hoe ze haar werk aanpakt. Ze erkent de messyness van de realiteit en zoekt naar positieve actie om er iets mee te doen.
- Fleur loopt rond met een formule-van-Einstein-tattoo. Fleur haalde de formule uit Een korte geschiedenis van de tijd van Stephen Hawking. Het is een reminder dat God niet bestaat.
- Ook de Stoïcijnen komen vaak terug. Iets is! Het zijn wij die daar een positief of negatief waardeoordeel over vellen, maar dat iets, dat is gewoon.
- In Bartleby The Scrivener schrijft Herman Melville over een klerk die op een gegeven moment de prachtige zin zegt en blijft herhalen: “Ik denk niet dat ik dat ga doen.” Hij zegt niet ‘neen’, hij zegt niet ‘ja’, maar hij vergezelt Fleur in de middenruimte.
Hoofdstuk 6: Queer
Een eerlijk gesprek over het nut van alle minderheden onder één paraplu te verenigen en de moeilijkheden die daarbij komen kijken. Over de vrijheid van de één en waar die eindigt en of de ander dan nog mag beledigen. Een voorzichtige uitstap over de rol van de comedian vandaag. Wat mag en wat mag niet?
- De afkorting ontleed: LGBTQIA+. De beweging hoopt binnenkort het hele alfabet en de hele mensheid te overkoepelen en misschien zo wel tot een nieuw humanisme te komen (dat misschien inclusiever is dan het vorige).
- William Shakespeare schreef al Them/They voor het hip was.
- Bret Easton Ellis schreef in White dat de comedian met alles moet mogen lachen maar dat hij er dan wel moet tegen kunnen dat er fel op gereageerd wordt.
- Nigel Williams vertelde bij ons dat de comedian de verantwoordelijkheid heeft om naar boven te schoppen en dus de macht aan te vallen eerder dan gemakkelijke moppen te maken over minderheden.
- Ook met Michael Van Peel en Jonas Geirnaert hadden we het over comedy en de maatschappelijke rol die comedy speelt.
- Michel Houellebecq lezen vandaag is een andere ervaring dan tien jaar geleden. Ooit was De mogelijkheid van een eiland één van Fleurs lievelingsboeken. Vandaag leest ze er vooral mysogynie in. De tijden veranderen en dat is ok.
- Fleur is stiekem een beetje verliefd op Hannah Gadsby en dan vooral door de show Douglas, waarin ze veel minder humor gebruikte ten koste van zichzelf dan in Nanette.
- De uitspraak van Jeroen: “Wie heeft u pijn gedaan?” deed ons denken aan de verhalen uit de gevangenis die we hoorden van Hans Claus, Marjan Gryson en Anniek Gavriilakis. In hun hele carrière in het gevangeniswezen zijn ze misschien 2 psychopaten of écht slechte mensen tegengekomen. De rest is context, toeval. Het is een disclaimer die boven elk tv-toestel zou moeten hangen.
Hoofdstuk 7: Zo groots ben ik niet
Over de tegenstand, over de strijd die niet los kan staan van de inhoud. Over de onmogelijke eis van de Voltaire quote. Over strengheid en de verantwoordelijkheid van de minderheden om elkaar te steunen in de strijd.
- In de jaren ’70 had men een fundamenteel optimistisch beeld van de toekomst. Het zou worden zoals in de The Jetsons.
- De beroemde quote van Voltaire gaat als volgt: “Ik verafschuw wat u zegt, maar ik zal uw recht om het te zeggen met mijn leven verdedigen.”
(ongetwijfeld is er ergens een artikel dat zegt dat Voltaire dat niet gezegd heeft maar dat het zijn schoonbroer was, maar laten we dat even negeren, het is donderdag voor iedereen.) - Tijdens de Stonewall-rellen van 1969 besliste de LGBT-gemeenschap om terug te vechten tegen de politie.
Ontdek verwante gesprekken: