Spring naar de inhoud
Zwijgen is geen optie
Aanmelden

Tessa Kerre - Hematoloog

Ik wil naïef sterven

52min - maart, 2025

Tessa Kerre - Hematoloog

Ik wil naïef sterven

video
play-rounded-fill

Wij spraken met Professor Tessa Kerre, hematoloog aan het UZ Gent en docent aan de Universiteit van Gent. Tessa’s carrièreopties waren dokter of pastoor. Het is dokter geworden, maar wel een met bijna religieuze toewijding en de occasionele geloofscrisis.

Ze is felle tegenstander van klassengeneeskunde, maar erkent ook de grenzen van individuele macht. Sommige vragen die ze als dokter tegenkomt zijn ook meer des mensen dan medisch. En dan probeert ze een menselijk antwoord te geven. Ze praat, begeleidt, geneest, brengt goed en slecht nieuws en sleept kunst en cultuur de ziekenhuiskamers binnen. Want soms is schoonheid het enige wat terug fonkels in mensen hun ogen brengt.

In Tessa haar woorden: het is soms een klotejob. Maar als je haar hoort praten, denk je toch ook: ze doet een prachtige job.

Luister mee naar Tessa Kerre en leer bij over de medische wereld en de troost van kunst.

Benieuwd naar het vervolg?

Word vandaag lid van Zwijgen is geen optie en krijg meteen toegang de volledige versie van dit gesprek.

Word lid

Al lid? Meld je aan

Kan je ons niet betalen? Hier is een oplossing

Gratis

€0

  • Krijg elke maand een ingekorte versie van ons nieuwste gesprek

Lid

€96 per jaar

€10 per maand

  • Ontvang elke maand ons nieuwste gesprek
  • Krijg toegang tot 17 seizoenen aan gesprekken
  • Via mail, jouw favoriete podcast app en onze website

Fan

€432 per jaar

€45 per maand

  • Alle voordelen van ‘lid’ en:
  • De zwijgen is geen optie t-shirt en pin
  • Het laatste zwijgen is geen optie boek, gesigneerd

Donor

€1140 per jaar

€120 per maand

  • Alle voordelen van ‘fan’ en:
  • Dankzij jouw bijdrage kunnen we gratis accounts weggeven en onze inhoud zo veel mogelijk gratis verspreiden
  • We bedanken jou daarvoor graag tijdens een bezoek aan onze studio

Bedrijf? Bekijk hier onze plannen

Fan Pro

€1450 per jaar

  • Toegang tot al onze gesprekken
  • Een persoonlijk aanspreekpunt bij zwijgen is geen optie

Donor Pro

€3490 per jaar

  • Alle voordelen van ‘Fan Pro’ en:
  • Ontvang een gesigneerde en genummerde kunstenaarseditie van ’the center could be void’.
  • Uitnodiging voor een private rondleiding in de zwijgen is geen optie studio.
  • Geef vrienden, kennissen en collega’s vrij toegang tot onze gesprekken. (max. 25 accounts)

Voetnoten bij dit gesprek

Algemeen

Hoofdstuk 1: Is het duidelijk? (0:50)

Over het pad dat Tessa heeft afgelegd. Over het belang van communicatie tussen dokter en patiënt.

  • Het PMS heet vandaag het CLB
  • Meer over hematologie.
  • Het communicatieprobleem tussen dokter en patiënt is een deelprobleem van het veel grotere communicatieprobleem tussen wetenschap en het grote publiek. We hadden daar een interessant gesprek over met Marjan Doom.
  • Ook met Angelique Van Ombergen hadden we het over wetenschapscommunicatie en vooral over hoe je kinderen kan enthousiasmeren voor wetenschap.

Hoofdstuk 2: Immunotherapie (5:36)

Over de geschiedenis en de toekomst van immunotherapie, dan vooral bij de behandeling van kanker. Over stamceltransplantatie, antistoffen en het mirakel van mensen die 100 jaar worden.

  • Ook met onderzoeker Damya Laoui hadden we het over de bestrijding van kanker.
  • Heb je liever een visuele uitleg over immunotherapie? Hierzo.
  • Lees meer over stamceltherapie.

Hoofdstuk 3: Klotejob (14:17)

Over het begeleiden van mensen die je geneest en van mensen die je verliest.

Hoofdstuk 4: Luxegeneeskunde (19:40)

Over of de haalbaarheid van alles wat mogelijk is vandaag. Over de discrepantie tussen onze Westerse geneeskunde en de problemen in het globale zuiden. Over zorg moeten weigeren en het al dan niet aanbieden van een strohalmpje dat veel te duur is voor de gemiddelde mens.

  • Ook met Marc Cosyns hadden we het uitgebreid over patiëntenrechten. Ook hij relativeerde de rol van de geneeskunde als in: laten we misschien beginnen met te zorgen dat iedereen over een basis voedsel en hygiëne beschikt.
  • De dagdagelijkse realiteit van een Artsen zonder grenzen medewerker werd ons beschreven door Kurt Peleman
  • Met Hetty Helsmoortel hadden we het over innovaties in de moleculaire biotechnologie en de ethische implicaties die dan snel komen piepen.
  • Ook Marleen Temmerman relativeerde het belang van de gezondheidszorg en hoe basisvoorzieningen als voedsel en hygiëne gewoon al gigantisch veel zorg kunnen voorkomen.
  • En wie dieper wil ingaan op die preventie en de potentiële maatschappelijke winst die daar ligt, moet eens naar ons gesprek met Lynn Formesyn kijken. Ook Julie CafmeyerTheo Vaes en Chris Van Lysebetten hebben daar heel zinnige dingen over te zeggen.

Hoofdstuk 5: Waarom is het zo duur? (29:12)

Over de farmaceutische industrie en wat het inhoudt om een medicijn op de markt te brengen. Over de meeste mensen in die sector die toch gewoon graag willen helpen. Over winst versus mensenlevens.

Hoofdstuk 6: Kurkuma (35:02)

Over de alternatieve en de klassieke geneeskunde. De tegenstelling of de potentiële samenwerking. Over natuurlijke producten in chemotherapie en over misbruik maken van de wanhoop van mensen.

  • Je vindt een genuanceerd artikel over kurkuma op de website van de stichting tegen kanker.
  • Lees meer over de toegepaste kinesiologie.
  • De nuance waarmee Tessa spreekt over alternatieve en klassieke geneeskunde doet denken aan de methodiek die Eva Rovers toepast in de burgerpanels. Samen, over grenzen heen, met elkaar in gesprek gaan. Zo lossen we complex verknoopte maatschappelijke problemen op.

Hoofdstuk 7: Keuze voor levenskwaliteit (39:39)

Over sterven als optie aanbieden en over hoe verschillende mensen op verschillende manieren met de dood omgaan. Over de relativiteit van ‘genezing’. Over loslaten.

  • Ook met Marc Cosyns hadden we het over het proces waarbij mensen kiezen voor de dood op een waardige manier.
  • Tessa spreekt over religieuze mensen die gemiddeld gezien beter omgaan met hun naderende dood en het meer als de wil van God kunnen zien. Na onze gesprekken met gelovige mensen als Bert RoebbenKhalid Benhaddou en Luk Vanmaercke verbaast ons dat helemaal niet.

Hoofdstuk 8: Fonkeltjes (47:32)

Over kunst. Over Tessa’s project dat kunst tot bij patiënten wil brengen en het gevecht tegen de bierkaai dat ze daar soms voor moet voeren. Over wat kunst kan doen met iemand die tot een ziekenhuisbed veroordeeld is.

Transcript

Tessa Kerre:
00:07-00:14
Mensen die zeiden van “oké” tegen een of andere rare arts die met een of andere rare behandeling afkwam van: “probeer maar”

Tessa Kerre:
00:14-00:21
en er zijn er die gelukt zijn en er zijn er die gefaald zijn. Maar het is door mensen die gezegd hebben “probeer maar” dat we vooruitgang boeken.

Tessa Kerre:
00:51-00:55
In het middelbaar kan je van die dingen invullen, wat was dat nu, PMS?

Tessa Kerre:
00:55-00:59
Dan kon je zo vragenlijsten invullen en dan kreeg je op het einde van die vragenlijst

Tessa Kerre:
01:00-01:01
beroepsadvies.

Tessa Kerre:
01:02-01:04
Dat is in het zesde middelbaar dan.

Tessa Kerre:
01:04-01:06
Bij mij kwamen er twee dingen uit.

Tessa Kerre:
01:07-01:09
Pastoor en dokter.

Marieke De Maré:
01:10-01:11
Echt serieus?

Tessa Kerre:
01:11-01:13
Pastoor en dokter, dat kwam eruit.

Tessa Kerre:
01:14-01:17
En ik dacht, pastoor dat gaan we niet doen, dus dokter.

Marieke De Maré:
01:17-01:19
En in uw periode van geneeskunde nooit meer getwijfeld?

Tessa Kerre:
01:19-01:26
Nee, nooit. Ook bij specialisatie was het altijd vanzelfsprekend.

Tessa Kerre:
01:27-01:31
Dat pad zo, en je doet dan geneeskunde en dat gaat goed.

Tessa Kerre:
01:31-01:34
En dan was dat heel snel duidelijk, ik wil interne geneeskunde doen.

Marieke De Maré:
01:34-01:35
Waarom?

Tessa Kerre:
01:35-01:39
Dus, chirurgie, zeker die mens moest er zijn.

Tessa Kerre:
01:40-01:47
Dus bijvoorbeeld zaken zoals in het labo, of klinische biologie, radiologie.

Tessa Kerre:
01:47-01:52
dat je dan achter de schermen altijd iets tussen de mens en de arts zit.

Tessa Kerre:
01:52-01:54
Nee, dat niet. Dat was heel vanzelfsprekend.

Tessa Kerre:
01:55-01:58
En dan iets chirurgisch.

Tessa Kerre:
01:59-02:03
Ja, als ik als stagiair ook in die operatiezaal kwam,

Tessa Kerre:
02:04-02:06
ik weet niet wat dat deed met mij, maar dat was niet goed.

Tessa Kerre:
02:07-02:12
Dat is een soort van… Ik had altijd het gevoel dat je daar de lucht in blokjes kon snijden.

Tessa Kerre:
02:12-02:13
Heel zwaar zo.

Tessa Kerre:
02:14-02:24
En dan, chirurgen zijn natuurlijk, die hebben nog veel meer dan andere specialiteiten, echt wel zo dat mensenleven in hun handen.

Tessa Kerre:
02:25-02:33
Anesthesisten ook, chirurgen ook, dat is echt, je brengt de mensen in slaap en dan moet er iets gebeuren en die moeten dan wakker worden.

Tessa Kerre:
02:33-02:38
Allee, dat is super op scherp van de snee en dat is fantastisch wat die kunnen doen.

Tessa Kerre:
02:38-02:41
Die kunnen echt iemand herstellen.

Tessa Kerre:
02:41-02:45
Het is super, dus ik heb daar ook super veel bewondering voor.

Tessa Kerre:
02:45-02:50
Maar als dat dan ook wel echt, tot dat dat handig zijn beperkt wordt,

Tessa Kerre:
02:51-02:53
en als ze dan daarvoor of daarna die mens zien,

Tessa Kerre:
02:54-02:56
en zo wat uitleg moeten geven, en dat loopt dan zo fout,

Tessa Kerre:
02:57-03:00
heb ik ook al zo wat gedacht, ah, dat is sowieso wel jammer.

Marieke De Maré:
03:00-03:03
Ja, ik vind het wel belangrijk om het daar even over te hebben,

Marieke De Maré:
03:03-03:05
want in jouw opleiding, zoveel jaar geleden,

Marieke De Maré:
03:05-03:08
zal emotionele intelligentie nog niet zo belangrijk zijn geweest,

Marieke De Maré:
03:08-03:10
Maar nu dan wel?

Tessa Kerre:
03:10-03:17
Ja, in onze tijd, lang geleden, wij hadden één les, het slecht-nieuws-gesprek.

Tessa Kerre:
03:18-03:23
Dat was de les communicatietraining, met onze medestudenten en die moesten dan patiënt spelen

Tessa Kerre:
03:23-03:27
en dan moesten ze het slecht-nieuws-gesprek en kreeg je dan zo’n klein scenariootje.

Tessa Kerre:
03:27-03:32
En dan moest je dat doen en dan was er iemand van de opleiding die zei: “dat had je anders moeten doen

Tessa Kerre:
03:32-03:38
of dat heb je zeer goed gedaan”. Dat was dan… Ik vind dat heel moeilijk, want ik heb daar al over nagedacht

Tessa Kerre:
03:38-03:46
Ik heb al zo vaak ook gezien hoe een slechte communicatie of een gebrek aan communicatie, dat kan zoveel schade berokkenen.

Tessa Kerre:
03:46-03:52
Dat kan echt zoveel schade berokkenen. Zeker in de gezondheidszorg. Ook op andere dingen, maar zeker in de gezondheidszorg.

Tessa Kerre:
03:52-04:00
En ik heb al zoveel moeten schade opruimen of proberen oplossen, dat ik denk, dat is zo jammer dat dat…

Tessa Kerre:
04:00-04:06
Want die schade die berokkend is, dat kost veel meer energie om dat te proberen goed te maken.

Tessa Kerre:
04:06-04:09
dan hadden we het kunnen voorkomen dat die berokkend werd.

Marieke De Maré:
04:09-04:14
En kunnen we daar een keer een concreter voorbeeld van geven of is dat moeilijk?

Tessa Kerre:
04:15-04:20
Ja, er zijn bijvoorbeeld vaak mensen, patiënten die bij mij komen en die zeggen

Tessa Kerre:
04:20-04:23
“Ja, ik moest bij die dokter gaan en die heeft mij dat en dat gezegd,

Tessa Kerre:
04:24-04:28
maar ik snap het eigenlijk niet goed, maar ik durf het ook niet vragen.”

Tessa Kerre:
04:28-04:33
Ik denk dat het heel vaak gaat om ook vanuit de patiënt zelf niet te durven.

Tessa Kerre:
04:33-04:37
Maar is het de verantwoordelijkheid van de patiënt om vragen te stellen?

Tessa Kerre:
04:38-04:41
Als je een mondige patiënt bent, dan gaat dat hé.

Tessa Kerre:
04:41-04:45
Maar vaak, in wat voor positie zit je eigenlijk tegenover een dokter?

Tessa Kerre:
04:46-04:49
Je kent er niets van, het gaat over je eigen lichaam, die moet je behandelen,

Tessa Kerre:
04:50-04:55
dus je bent super afhankelijk, dat is toch veel erger dan baas en werknemer hé?

Marieke De Maré:
04:55-04:58
Ja, afhankelijk en bang, denk ik ook hé.

Tessa Kerre:
04:58-05:06
en die angst die daartussen, dus je zit daar in een super oncomfortabele ondergeschikte,

Tessa Kerre:
05:06-05:12
terwijl dat het eigenlijk niet ondergeschikt is, maar zo voelt dat toch, bijna altijd. Dus het is de

Tessa Kerre:
05:12-05:20
verantwoordelijkheid van die arts om die drempel te verlagen. En zelf te vragen: “heb je het begrepen?

Tessa Kerre:
05:21-05:27
Is het duidelijk?” Zelf te leren – en dat is – te leren kijken en die body language, zien van:

Tessa Kerre:
05:27-05:36
“Ik zie dat je ogen fronsen, dat je uw wenkbrauwen fronst. Ik zie je fronsen. Is het niet duidelijk? Zit je met vragen.?” Ik doe dat heel vaak, dat bevragen.

Marieke De Maré:
05:37-05:43
Nu, jij doet onderzoek naar immunotherapie. Wij kennen dat woord helaas allemaal super goed.

Marieke De Maré:
05:44-05:53
Nonkel heeft immunotherapie, tante heeft immunotherapie, een vader van een vriendin heeft immunotherapie, maar misschien mag je toch een keer de tijd nemen.

Marieke De Maré:
05:53-05:57
Ik weet dat het niet gemakkelijk is.

Tessa Kerre:
05:57-06:02
Immunotherapie op zich is heel simpel uitgelegd:

Tessa Kerre:
06:03-06:07
Het immuunsysteem, vaak het eigen immuunsysteem, maar niet altijd.

Tessa Kerre:
06:07-06:12
Het immuunsysteem gebruiken om ziekten te behandelen.

Tessa Kerre:
06:12-06:14
In een therapie. Dat is heel breed.

Tessa Kerre:
06:14-06:22
Stamceltransplantatie met een donor is de allereerste vorm van immunotherapie die we ooit hebben toegepast.

Tessa Kerre:
06:22-06:26
En dan spreek ik over de jaren zestig van vorige eeuw.

Tessa Kerre:
06:26-06:33
Dat is eigenlijk ontstaan uit het idee van: oké, we hebben hier iemand met ofwel een kwaadaardige ziekte van het beenmerg,

Tessa Kerre:
06:33-06:36
of een beenmerg dat eigenlijk niet goed werkt.

Tessa Kerre:
06:37-06:41
Dus we gaan dat, wat er nog is, kwaadaardig of gezond, volledig kapot maken.

Tessa Kerre:
06:41-06:47
En we geven stamcellen, de moedercellen, van iemand die gezond is.

Tessa Kerre:
06:47-06:49
Dat is ook uitgetest bij honden bijvoorbeeld.

Tessa Kerre:
06:49-06:54
En dan zagen ze soms dat dat goed werkte en soms dat die honden hele rare ziekten kregen.

Tessa Kerre:
06:55-07:02
Dat die huid begon kapot te gaan, dat haar viel uit, of die kregen diarree, of… Wat gebeurt er hier?

Tessa Kerre:
07:02-07:07
En zo hebben ze eigenlijk ontdekt dat er een soort herkenningsmechanisme is.

Tessa Kerre:
07:08-07:11
Eiwitten die op onze cellen zitten, die door ons immuunsysteem herkend worden.

Tessa Kerre:
07:12-07:18
En dat kunnen vreemde eiwitten zijn die op organen of weefsels van iemand anders zitten,

Tessa Kerre:
07:18-07:26
want daardoor kun je niet zomaar zeggen: “Mijn lever functioneert niet goed, ik ga die eruit halen, ik ga er een lever van iemand anders in steken”

Tessa Kerre:
07:26-07:31
dan zegt je immunsysteem “Wow, dit ken ik niet, ik ga dat aanvallen”

Tessa Kerre:
07:32-07:37
en daardoor moeten die mensen levenslang medicatie nemen om dat eigen immunsysteem te onderdrukken

Tessa Kerre:
07:37-07:39
waardoor zich dan weer andere problemen kunnen stellen.

Tessa Kerre:
07:40-07:47
En anderzijds kan dat ook eiwitten herkennen die op bacteriën of virussen of schimmels of gist, alles wat vreemd is

Tessa Kerre:
07:47-07:54
Dat is erop getraind om dingen te herkennen die vreemd zijn en die ons kunnen kwaad berokkenen.

Tessa Kerre:
07:55-08:02
Dat zijn eigenlijk onze soldaten, ons leger dat ons verdedigt tegen die indringers die ons ziek kunnen maken,

Tessa Kerre:
08:03-08:07
die vaak van buiten komen bij infecties, maar ook van binnen kunnen komen, zoals bijvoorbeeld kanker.

Marieke De Maré:
08:07-08:14
Trouwens, de immunotherapie is nu revolutionair wel, zeggen ze, maar jij zegt van: hoe meer we weten,

Marieke De Maré:
08:14-08:18
hoe meer we weten dat we het nog allemaal niet weten, denk ik.

Marieke De Maré:
08:18-08:21
We kunnen het moeilijk hebben over wat er nog allemaal moet komen.

Tessa Kerre:
08:21-08:22
Oh, er moet nog zoveel komen.

Marieke De Maré:
08:23-08:24
We weten het nog niet.

Tessa Kerre:
08:25-08:29
Ik denk zo de meest, want immunotherapie, hoe breed is dat?

Tessa Kerre:
08:29-08:30
Antistoffen.

Tessa Kerre:
08:32-08:35
Dat is iets wat je eigen immuunsysteem maakt tegen infecties.

Tessa Kerre:
08:36-08:42
Dat gebruiken we omdat bepaalde kankercellen ook van die merkers hebben

Tessa Kerre:
08:42-08:46
die door antistoffen kunnen herkend worden.

Tessa Kerre:
08:46-08:48
En die antistoffen kunnen daar gaan opzitten.

Tessa Kerre:
08:49-08:53
En gewoon die binding op zich kan er al voor zorgen dat die kankercel doodgaat.

Tessa Kerre:
08:53-08:57
Dus we zoeken bepaalde doelwitten die op kankercellen zitten.

Tessa Kerre:
08:57-09:00
In hoge mate. Ze zitten meestal ook altijd op gezonde cellen.

Tessa Kerre:
09:01-09:02
Maar meer op kankercellen.

Tessa Kerre:
09:02-09:04
Dus die zoektocht is al een eerste uitdaging.

Tessa Kerre:
09:04-09:06
Dan maken we daar in het labo antistoffen tegen.

Tessa Kerre:
09:07-09:07
Die gaan daar op gaan zitten.

Tessa Kerre:
09:08-09:10
De binding op zich kan die cel al dood doen.

Tessa Kerre:
09:10-09:17
maar dat is nog niet alles, want het feit dat die antistof op die kankercel zit, gaat heel veel cellen van het immuunsysteem triggeren.

Tessa Kerre:
09:17-09:24
Want die heeft zo’n staartje, en dat staartje zegt: “Hallo, ik zit hier op een cel die gevaarlijk is”.

Tessa Kerre:
09:24-09:33
Dus er wordt een ganse cascade aan immuunstimulatie van ons immuunsysteem in gang gezet door die antistof.

Tessa Kerre:
09:33-09:37
Ook iets dat we ondertussen al bijna 30 jaar doen.

Tessa Kerre:
09:39-09:41
Dus ook al een redelijke oude vorm van immunotherapie.

Tessa Kerre:
09:41-09:43
Dus daar is het mee begonnen.

Tessa Kerre:
09:44-09:45
En dan hebben ze gedacht: dat is interessant.

Tessa Kerre:
09:46-09:47
Dat gaat naar die kankercel.

Tessa Kerre:
09:47-09:50
Als we nu aan die antistof bijvoorbeeld chemo koppelen,

Tessa Kerre:
09:51-09:54
in plaats van chemo in uw bloedbaan te spuiten,

Tessa Kerre:
09:54-09:57
dat komt overal, gaat ook al die gezonde cellen,

Tessa Kerre:
09:57-09:59
die snel delen ook allemaal kapot maken.

Tessa Kerre:
09:59-10:02
Als we dat nu een keer vastbinden aan zo’n antistof.

Tessa Kerre:
10:02-10:05
Die antistof gaat naar die kankercel, die bindt daaraan.

Tessa Kerre:
10:06-10:09
Op het moment dat die bindt, dan wordt die opgepeuzeld door die kankercel.

Tessa Kerre:
10:10-10:16
En dat chemo-stukje dat daaraan hangt, dat zet zich vrij, maar dat zet zich enkel vrij in die kankercel.

Tessa Kerre:
10:17-10:18
Niet in de rest van het lichaam.

Tessa Kerre:
10:18-10:19
Dat is toch fantastisch?

Tessa Kerre:
10:20-10:26
We zijn van één klein stukje begonnen en we hebben al een arsenaal aan honderden verschillende types immunotherapie.

Tessa Kerre:
10:26-10:27
En het is er maar één, hè?

Tessa Kerre:
10:27-10:29
We hebben dan nog vaccins en T-cell-therapie.

Tessa Kerre:
10:30-10:38
We zijn al zo ver dat we bij een patiënt zijn afweercellen uit het lichaam halen, naar een labo brengen.

Tessa Kerre:
10:38-10:44
In dat labo schieten ze in die cel een nieuwe code, een stukje genetisch materiaal.

Tessa Kerre:
10:44-10:47
Dat gaat in dat genetische materiaal in die kern van die cel.

Tessa Kerre:
10:48-10:53
Die code wordt door het systeem van die cel omgezet in een eiwit.

Tessa Kerre:
10:53-10:58
En dat eiwit is een antenne die aan het oppervlak van die cel verschijnt.

Tessa Kerre:
10:58-11:05
En die antenne zorgt ervoor dat die cel kankercellen gaat herkennen en zeer efficiënt gaat kapotmaken.

Tessa Kerre:
11:05-11:08
Dit is echt “we’re playing with nature”.

Marieke De Maré:
11:09-11:15
Maar ik kan niet anders dan het vragen, denken we ooit kanker volledig te kunnen bestrijden of kunnen we daar alleen ook maar op antwoorden?:

Marieke De Maré:
11:15-11:17
‘We weten het niet’.

Tessa Kerre:
11:17-11:24
Net als dat wij ongelooflijk goed zijn in het bedenken van allemaal trucjes om die irritante cellen

Tessa Kerre:
11:25-11:36
om de tuin te leiden en kapot te maken, zijn zij ook irritant, ik durf het woord ‘verstandig’ niet gebruiken,

Tessa Kerre:
11:36-11:43
want ze hebben natuurlijk geen hersenen, maar in staat om ook weer manieren te vinden om…

Marieke De Maré:
11:43-11:45
De mens slimmer af te zijn.

Tessa Kerre:
11:45-11:46
Het is echt ongelofelijk.

Tessa Kerre:
11:47-11:51
Dus een van de meest ingenieuze manieren

Tessa Kerre:
11:51-11:53
dat we nog niet zo lang geleden

Tessa Kerre:
11:53-11:55
met die celtherapie die ik net heb uitgelegd,

Tessa Kerre:
11:56-11:58
die we hebben kunnen aantonen,

Tessa Kerre:
11:59-12:01
dat is: je hebt een kankercel,

Tessa Kerre:
12:02-12:04
die heeft een bepaald eiwit op zich.

Tessa Kerre:
12:04-12:06
Je maakt daar een fancy therapie voor.

Tessa Kerre:
12:07-12:08
Afweercellen van de patiënt,

Tessa Kerre:
12:08-12:10
en je steekt daar een antenne op,

Tessa Kerre:
12:10-12:11
die dat eiwit herkent.

Tessa Kerre:
12:12-12:15
Dus die cel gaat er naartoe, die maakt die kankercel dood.

Tessa Kerre:
12:15-12:17
Die andere kankercellen in de buurt die zeggen:

Tessa Kerre:
12:18-12:21
“oh, fuck, we worden hier aangevallen”

Tessa Kerre:
12:21-12:23
dus die nemen dat eiwit dat op hun

Tessa Kerre:
12:25-12:27
celoppervlak zit en die plakken dat op die

Tessa Kerre:
12:28-12:30
T-cellen, die cellen die jij zo fancy gemaakt hebt

Tessa Kerre:
12:31-12:33
waardoor die zichzelf beginnen herkennen en kapot maken.

Tessa Kerre:
12:34-12:36
Dat is intelligent warfare hé?

Marieke De Maré:
12:36-12:39
Ja, absoluut, want dat vind ik ook zo boeiend

Marieke De Maré:
12:39-12:45
Heel uw studie gaat heel vaak ook over het personaliseren van dingen daar in je lichaam.

Marieke De Maré:
12:45-12:49
Wij kennen de wereld buiten, maar de wereld binnen in ons lichaam…

Tessa Kerre:
12:49-12:49
Onvoorstelbaar!

Marieke De Maré:
12:50-12:55
Oorlog, verderf, aanvallen, terugtrekken…

Tessa Kerre:
12:55-13:00
Maar vooral ook vrede, herstel.

Tessa Kerre:
13:00-13:10
Je staat er niet bij stil hoeveel radarwerkjes dat er goed lopen.

Tessa Kerre:
13:10-13:15
Kun je je dat voorstellen dat er mensen zijn die meer dan 100 jaar oud worden?

Tessa Kerre:
13:16-13:21
Al die celletjes die kapot gaan, vervangen worden, dat hart dat pompt al 100 jaar.

Tessa Kerre:
13:22-13:24
Al die spiercellen werken samen goed.

Tessa Kerre:
13:25-13:30
We weten dat naarmate we ouder worden, dat er fouten zijn in ons genetisch materiaal.

Tessa Kerre:
13:30-13:32
Die worden allemaal hersteld.

Tessa Kerre:
13:33-13:37
En het is maar door opstapeling van fouten die niet hersteld worden, dat we kanker krijgen.

Tessa Kerre:
13:37-13:38
En dat is dus pech.

Tessa Kerre:
13:38-13:43
Maar ondertussen, voordat iemand kanker krijgt, en sommige mensen krijgen nooit kanker,

Tessa Kerre:
13:44-13:47
zijn er ongelooflijk veel van die kleine beginnekes van kanker hersteld geweest.

Tessa Kerre:
13:48-14:03
Dus ja, hoe meer we leren over het menselijk lichaam, hoe meer ik echt versteld sta dat dat zo goed kan lopen ook.

Marieke De Maré:
14:18-14:22
Ben je trots op wat je op dit moment bereikt hebt in je leven?

Tessa Kerre:
14:23-14:25
Ja, ik denk dat wel.

Tessa Kerre:
14:26-14:26
Ja.

Tessa Kerre:
14:28-14:29
Ik denk dat wel.

Tessa Kerre:
14:30-14:31
Ik ben wel…

Tessa Kerre:
14:32-14:36
Vooral denk ik zo blij met…

Tessa Kerre:
14:38-14:40
…het feit, wat ik kan betekenen voor mensen.

Tessa Kerre:
14:40-14:44
Dat is wat mij het gelukkigst maakt.

Tessa Kerre:
14:45-14:46
Of het meest voldoening geeft.

Tessa Kerre:
14:47-14:56
Dat is als je merkt, als je iemand volgt, dat je ziet dat die zich goed begeleid voelt.

Tessa Kerre:
14:57-15:10
Dat die ook, zelfs als het niet goed gaat, en als mensen sterven, op het einde met die mensen zelf of met de nabestaanden,

Tessa Kerre:
15:10-15:14
dat je ook voelt en dat die dat ook uitspreken van…

Tessa Kerre:
15:15-15:22
mij bedanken voor de rol die ik gespeeld heb in het leven van hun of van hun geliefden.

Tessa Kerre:
15:23-15:27
En dat is eigenlijk hetgeen dat mij het meest voldoening schenkt, als ik dat heb kunnen doen.

Marieke De Maré:
15:27-15:32
Is het altijd zo? Want we hebben het heel veel gehad over de goeie dingen en de revolutie

Marieke De Maré:
15:32-15:38
en we zeggen heel vaak van de geneeskunde gaat vooruit en we zullen ervoor gaan

Marieke De Maré:
15:38-15:43
Er zijn wel echt ook heel veel momenten waar het dus niet goed gaat.

Marieke De Maré:
15:44-15:47
En er zijn mensen die je bedanken, maar zijn er ook mensen die boos zijn?

Tessa Kerre:
15:49-15:53
Ik heb dat eerlijk gezegd nog niet zo veel meegemaakt, maar ik heb het wel meegemaakt.

Tessa Kerre:
15:55-16:02
Ik herinner mij bijvoorbeeld een jonge vrouw die ik heel intensief begeleidde, we hadden een heel goede band ook.

Tessa Kerre:
16:02-16:08
En op een bepaald moment kwam de ziekte terug en we konden echt niks meer doen.

Tessa Kerre:
16:09-16:17
Ik probeer dat uiteraard niet cru of niet gemeen te zeggen ofzo, ik probeer dat met al mijn menselijkheid.

Tessa Kerre:
16:17-16:24
Ik vind dat mensen recht hebben op de waarheid, dat dat gewoon getuigt van minimaal respect voor iemand,

Tessa Kerre:
16:24-16:28
– het gaat over hun lichaam, over hun leven – om duidelijk te zijn

Tessa Kerre:
16:29-16:33
en als het niet meer gaat, daar ook duidelijk in te zijn.

Tessa Kerre:
16:33-16:38
En niet te zeggen: “we hebben nog van alles”, en hen al strijdende ten onder laten gaan.

Tessa Kerre:
16:39-16:39
Nee.

Tessa Kerre:
16:40-16:45
En die dame was echt heel boos.

Tessa Kerre:
16:46-16:49
En die zei: “jij laat mij schieten of wat, je geeft mij op.”

Tessa Kerre:
16:51-16:55
Ik zeg: “maar nee, ik geef u niet op, maar ik ga u blijven begeleiden,

Tessa Kerre:
16:55-17:01
en ik ga u blijven volgen, maar… En ik kan ook heel gemakkelijk daar nog een zak chemo aan hangen, maar die gaat niet werken.

Tessa Kerre:
17:01-17:02
Dat is niet eerlijk tegenover u.”

Tessa Kerre:
17:03-17:07
Maar die kon dat niet plaatsen. En dat was heel pijnlijk, omdat ik echt een goeie band daarmee had.

Tessa Kerre:
17:08-17:13
En ja, toch was die boos.

Tessa Kerre:
17:13-17:19
En ik heb het onlangs ook meegemaakt,

Tessa Kerre:
17:20-17:24
met een jonge vrouw, wat ik heel goed snap,

Tessa Kerre:
17:25-17:33
die niet kon aanvaarden dat ze ging sterven, want ze wou dat niet, ze wou voor haar kind kunnen blijven zorgen.

Tessa Kerre:
17:33-17:41
Dat hoort niet te gebeuren. En op een bepaald moment heeft ze zich heel hard afgesloten,

Tessa Kerre:
17:42-17:47
dat was echt een blok, terwijl ik vroeger heel goed met haar kon praten, ook als er complicaties waren.

Tessa Kerre:
17:48-17:52
maar ja, dat was van: “oei, we zien het somber in, maar we gaan dat proberen.”

Tessa Kerre:
17:52-17:55
Allee, dat is nooit zwart-wit.

Tessa Kerre:
17:55-18:00
Er is heel vaak van: “het is niet goed en we maken ons heel veel zorgen,

Tessa Kerre:
18:01-18:06
maar we gaan dat proberen” en zeker in het domein waar ik dan het meest actief ben,

Tessa Kerre:
18:06-18:14
in die heel intensieve hematologie, stamceltransplantatie, die hoge dosis chemotherapie enzo,

Tessa Kerre:
18:14-18:22
Dat is, daar zit je echt heel vaak op het scherp van de snee tussen leven en dood te vechten, samen.

Tessa Kerre:
18:23-18:31
En net doordat je dat doet is dat heel vaak zo slecht nieuws, maar wel nog wat hoop.

Marieke De Maré:
18:31-18:32
Ja.

Tessa Kerre:
18:33-18:36
En dat is eerlijk zo, dat is gewoon eerlijk zo.

Tessa Kerre:
18:37-18:43
En tot dan toe was dat altijd ook eerlijk geopperd en open daarover kunnen praten

Tessa Kerre:
18:43-18:45
en niet zo van “Ik wil het zelfs niet eens horen”

Tessa Kerre:
18:45-18:46
Zo heb je ook mensen “Ik wil het niet horen,

Tessa Kerre:
18:46-18:49
we zien wel.” Nee, eerlijk daarover praten met verdriet

Tessa Kerre:
18:49-18:51
maar eerlijk open kunnen praten

Tessa Kerre:
18:51-18:53
tot als dan echt het moment komt van:

Tessa Kerre:
18:54-18:55
“hier stopt het

Tessa Kerre:
18:55-18:57
en nu kunnen we echt niks meer doen

Tessa Kerre:
18:57-18:59
behalve wat we nu doen

Tessa Kerre:
18:59-19:00
is uw lijden verlengen

Tessa Kerre:
19:00-19:02
is geen leven meer verlengen.”

Tessa Kerre:
19:02-19:05
“Maar ik wil niet dat dat stopt.”

Tessa Kerre:
19:06-19:07
En ze heeft gewoon zich afgesloten

Tessa Kerre:
19:07-19:08
was heel boos

Tessa Kerre:
19:09-19:11
niet reageren zo

Marieke De Maré:
19:11-19:13
En hoe reageer jij dan?

Tessa Kerre:
19:13-19:16
Dat is heel pijnlijk.

Tessa Kerre:
19:16-19:20
Ik probeer dat open te trekken, dus ik heb ook echt gezegd:

Tessa Kerre:
19:21-19:22
“ben je boos op mij? Ik snap het.

Tessa Kerre:
19:23-19:24
En je moet op iemand boos zijn.

Tessa Kerre:
19:25-19:26
En je mag dan zeker op mij boos zijn.”

Tessa Kerre:
19:26-19:29
Maar dat doet wel wat pijn natuurlijk.

Tessa Kerre:
19:30-19:33
Ik herinner me nog dat ik dan die avond dacht van

Tessa Kerre:
19:33-19:37
Godverdomme, soms hebben wij echt een klotejob.

Marieke De Maré:
19:40-19:47
Ben jij bang van bepaalde dingen als wetenschapper?

Tessa Kerre:
19:47-19:49
Ik denk…

Tessa Kerre:
19:52-19:54
dat we moeten bewaken…

Tessa Kerre:
19:56-19:59
dat het haalbaar blijft wat we allemaal aan het doen zijn.

Tessa Kerre:
20:00-20:03
Ja. – Waar ik wel soms een beetje… Ik sta daar zelf ook bij stil.

Tessa Kerre:
20:03-20:08
Ik ga misschien iets heel raars zeggen, maar uiteindelijk is mijn job, als je dat op wereldniveau bekijkt,

Tessa Kerre:
20:08-20:15
En wat er allemaal gebeurt in de wereld, ook op medisch vlak bedoel ik dan,

Tessa Kerre:
20:15-20:19
is mijn job, onze job, een beetje luxe geneeskunde.

Tessa Kerre:
20:19-20:22
Snap je wat ik wil zeggen?

Tessa Kerre:
20:23-20:32
Er zijn wat wij doen voor één mensenleven, met alle passie, en het is niet dat ik dat in twijfel trek,

Tessa Kerre:
20:32-20:41
Maar ik denk daar soms wel over na, en dan denk ik aan de inzet van mensen, van financiën, van middelen,

Tessa Kerre:
20:42-20:44
voor één mensenleven te redden,

Tessa Kerre:
20:44-20:52
als je dat vergelijkt met bepaalde landen waar ze zelfs nog geen budget hebben om…

Tessa Kerre:
20:53-20:55
eten te geven.

Tessa Kerre:
20:55-21:00
Dat was ook altijd mijn droom om zo te gaan met artsen zonder grenzen.

Tessa Kerre:
21:00-21:03
Wat kan ik als hematoloog doen? Leukemie!

Tessa Kerre:
21:04-21:05
Allee!

Tessa Kerre:
21:07-21:08
Snap je?

Tessa Kerre:
21:09-21:14
Ik vind het moeilijk om dat te verwoorden, want, begrijp mij niet verkeerd, ‘luxegeneeskunde’.

Tessa Kerre:
21:14-21:21
Het is geen chirurgie om mooiere borsten en mooiere lippen te hebben.

Tessa Kerre:
21:22-21:27
En elke dag denk ik van het werk dat ik doe is echt fundamenteel

Tessa Kerre:
21:27-21:30
en ik kan iets betekenen in het leven van mensen.

Tessa Kerre:
21:30-21:38
Maar als je dan natuurlijk uitzoomt dan denk ik toch van, gaan we dat kunnen blijven volhouden?

Tessa Kerre:
21:38-21:42
Die therapieën die wij ontwikkelen die zijn ook zo duur allemaal.

Tessa Kerre:
21:42-21:47
Kun je je dat voorstaan? Die celtherapie, dat is zo duur.

Tessa Kerre:
21:47-21:50
We gaan dat niet kunnen blijven doen.

Marieke De Maré:
21:50-21:54
Is het dan nu vandaag al niet voor iedereen weggelegd?

Marieke De Maré:
21:54-21:55
Celtherapie?

Tessa Kerre:
21:56-22:00
Ik ben een ongelooflijke tegenstander van klassegeneeskunde.

Tessa Kerre:
22:01-22:09
Dus ik probeer daar alles aan te doen om dat te voorkomen dat dat zou gebeuren.

Tessa Kerre:
22:09-22:13
Bijvoorbeeld privéconsultaties.

Tessa Kerre:
22:13-22:14
Wij doen daar allemaal niet aan mee.

Tessa Kerre:
22:15-22:19
Wij zitten allemaal binnen de hemato-

Tessa Kerre:
22:19-22:20
op dezelfde lijn.

Tessa Kerre:
22:20-22:22
Wij vinden niet dat het

Tessa Kerre:
22:22-22:24
zou mogen afhangen van

Tessa Kerre:
22:24-22:25
iemand die meer geld geeft,

Tessa Kerre:
22:25-22:27
dat je dan sneller bij iemand terecht komt.

Tessa Kerre:
22:27-22:29
Nee. Uw ziekte bepaalt en

Tessa Kerre:
22:29-22:31
de dringendheid bepaalt en dat doe ik

Tessa Kerre:
22:31-22:34
hetzelfde voor iemand die veel geld of weinig geld heeft.

Tessa Kerre:
22:37-22:38
Of iemand

Tessa Kerre:
22:38-22:40
ligt op een kamer alleen omdat hij een ziekte heeft

Tessa Kerre:
22:40-22:41
waardoor hij op een kamer alleen moet liggen.

Marieke De Maré:
22:41-22:43
Maar gebeurt het de dag van vandaag

Marieke De Maré:
22:43-22:49
dat er bij u iemand komt, er zou een celtransplantatie moeten zijn maar dat zullen ze niet kunnen betalen.

Marieke De Maré:
22:50-22:52
Dus we zullen het niet doen.

Tessa Kerre:
22:52-22:56
Er komen soms mensen uit het buitenland bijvoorbeeld.

Tessa Kerre:
22:57-23:03
En dan, ja, dat is ook voor een stuk, ja, als je natuurlijk…

Tessa Kerre:
23:03-23:06
Dat is het vluchtelingenprobleem eigenlijk.

Tessa Kerre:
23:07-23:10
Ik heb het gelukkig nog niet veel meegemaakt

Tessa Kerre:
23:10-23:12
want als ze echt een vluchtelingenstatuut hebben, wordt het ook bekostigd.

Tessa Kerre:
23:12-23:17
Maar als mensen echt komen met de bedoeling, wij wonen in een land waar we die zorg niet hebben,

Tessa Kerre:
23:17-23:20
en we komen naar een land waar we die zorg wel kunnen krijgen,

Tessa Kerre:
23:21-23:23
maar we zijn niet verzekerd in België,

Tessa Kerre:
23:23-23:28
dus dat is heel duur, dan moeten die kunnen aantonen dat ze dat gaan kunnen betalen.

Tessa Kerre:
23:28-23:32
En als die dat niet kunnen aantonen, dan kunnen we dat niet doen, want dat is als arts heel moeilijk.

Marieke De Maré:
23:32-23:35
Ja, maar maak je dat dan mee?

Tessa Kerre:
23:36-23:36
Ja.

Marieke De Maré:
23:37-23:39
Amai, super moeilijk lijkt me.

Tessa Kerre:
23:39-23:42
We hebben zo ooit, ik zal dat nooit vergeten, maar heel heel zelden.

Tessa Kerre:
23:42-23:47
En ja, soms worden die dan op voorhand tegengehouden.

Tessa Kerre:
23:47-23:48
Zie je die niet.

Tessa Kerre:
23:50-23:55
Maar natuurlijk, als je iedereen van overal ter wereld, dan is je ziekenhuis failliet.

Marieke De Maré:
23:55-23:57
Amai.

Tessa Kerre:
23:57-23:57
Dat gaat niet.

Tessa Kerre:
23:58-24:04
Maar ik heb ooit, en dat ga ik nooit vergeten, een Russische patiënt…

Tessa Kerre:
24:04-24:08
Dat werd tegengehouden, ook door de ziekteverzekering.

Tessa Kerre:
24:09-24:12
Die zei: ‘hij is daar, en er is daar wel een centrum, die kunnen dat ook doen.’

Tessa Kerre:
24:12-24:15
Maar je weet ook dat dat niet op dezelfde manier gaat zijn.

Tessa Kerre:
24:15-24:16
Dat is jaren geleden.

Tessa Kerre:
24:16-24:21
Ik zag die zo vertrekken, ik vond het lastig.

Tessa Kerre:
24:21-24:23
Dat was een beer van een mens.

Marieke De Maré:
24:23-24:26
Hoe neem je daar afscheid van?

Tessa Kerre:
24:26-24:30
En je weet van ja, dat gaat niet hetzelfde zijn.

Tessa Kerre:
24:31-24:34
Ja, wat kun je doen? Ik pak je mee naar huis?

Marieke De Maré:
24:36-24:36
Nee.

Tessa Kerre:
24:37-24:44
Als individu sta je daar heel bloot.

Marieke De Maré:
24:45-24:46
Machteloos.

Marieke De Maré:
24:47-24:47
Amai.

Tessa Kerre:
24:48-24:53
Dus ja, dat is ook dat…

Tessa Kerre:
24:53-24:58
Ik vind soms, als er dingen zijn die onbetaalbaar zijn, onbetaalbaar

Tessa Kerre:
24:58-25:01
voor de gemiddelde mens, moet je dat dan voorstellen?

Tessa Kerre:
25:04-25:07
Nu niet dat dat zo vaak voorkomt, ik wil nu niet dat mensen denken van “Ik had misschien

Tessa Kerre:
25:07-25:11
mijn broer of zus kunnen redden als…”, maar dat zijn dingen die zich wel meer en meer

Tessa Kerre:
25:11-25:12
gaan voordoen.

Tessa Kerre:
25:12-25:20
En je moet je dat voorstellen dat er iets is dat niet terugbetaald is,

Tessa Kerre:
25:20-25:23
maar dat misschien zou kunnen werken.

Tessa Kerre:
25:24-25:29
Je weet het niet. Maar dat onbetaalbaar, ik zeg 500.000 euro, onbetaalbaar.

Tessa Kerre:
25:30-25:33
Moet je dat aan iemand voorstellen?

Tessa Kerre:
25:33-25:40
Moet je zelf zeggen van: “Die gaat dat zeker niet kunnen betalen, dus we gaan dat niet voorstellen.

Tessa Kerre:
25:40-25:44
die had dat misschien wel kunnen betalen. Moeten we die kans ontnemen, want die had dat misschien wel kunnen betalen.

Tessa Kerre:
25:45-25:47
Maar waarom mag die dat dan, en die niet, die het niet kan betalen?

Tessa Kerre:
25:48-25:52
En als we dat voorstellen aan iemand die misschien, willen we dan dat die…

Tessa Kerre:
25:52-25:54
want mensen zouden hun huis verkopen, hé.

Tessa Kerre:
25:54-25:56
Voor een kans.

Tessa Kerre:
25:56-25:59
Dat is het moeilijkste. Dat is het allermoeilijkste.

Tessa Kerre:
26:00-26:06
Zo dat gevoel hebben van, ik moet hier… wat moet ik nog voorstellen?

Tessa Kerre:
26:10-26:16
En dan probeer ik wel een beetje dat uitzoomen te hebben van,

Tessa Kerre:
26:20-26:27
weet je, moeten we voor iedereen die 0,00000

Tessa Kerre:
26:28-26:32
op een bepaald moment moeten zeggen, en dat is gebaseerd op je kennis,

Tessa Kerre:
26:32-26:35
op je buikgevoel, dat doe je nooit alleen, je doet dat in team.

Tessa Kerre:
26:36-26:41
Als je echt met twijfels zit, dan… Ik heb ook zo wat mensen wereldwijd zitten, die ik volledig vertrouw,

Tessa Kerre:
26:41-26:43
die superveel ervaring hebben.

Tessa Kerre:
26:43-26:48
Ik zeg: “kijk, wat zou jij doen?” Ik zeg niet: “ik zou dat doen, wat zou jij doen?” Ik zeg: “wat zou jij doen?”

Tessa Kerre:
26:49-26:54
En als die dan ook allemaal zeggen, dit is… Want je hebt dan een band met die mensen, wat dat ook moeilijk maakt.

Tessa Kerre:
26:54-27:01
Dus soms moet je eens kunnen uitzoomen en zeggen van oké, en dan denk ik doe je die mens meer

Tessa Kerre:
27:04-27:05
plezier in zijn…

Tessa Kerre:
27:06-27:15
beteken je meer voor die mens als je eerlijk communiceert en zegt: “dit is het”.

Tessa Kerre:
27:16-27:23
We kunnen niet… Want je gaat altijd wel een case report vinden in de literatuur waar ze dat eens geprobeerd hebben.

Tessa Kerre:
27:23-27:29
Maar dan… Ja… En we gaan heel ver hoor, voor alle duidelijkheid.

Tessa Kerre:
27:29-27:34
Want ik vind dat zo moeilijk om die dingen te bespreken,

Tessa Kerre:
27:34-27:37
omdat ik ook weet wat dat kan betekenen voor mensen die dan iemand verloren hebben.

Tessa Kerre:
27:37-27:40
Die zeggen: “oh, had ze misschien nog wel een optie, die ze dan niet…”

Tessa Kerre:
27:40-27:42
Snap je? De gevoeligheid daarvan.

Marieke De Maré:
27:42-27:44
De gevoeligheid is…

Tessa Kerre:
27:44-27:51
Soms is het, en zeker jonge mensen hebben ook…

Tessa Kerre:
27:51-27:54
Wat je ook voorstelt, ze gaan ja zeggen.

Marieke De Maré:
27:55-27:59
Ja, tuurlijk. Als het over leven en dood gaat, dan gaat iedereen altijd zeggen “we doen het”.

Tessa Kerre:
27:59-28:03
Strohalmke, we doen het. En dat is vroeger teveel gebeurd.

Tessa Kerre:
28:03-28:07
Mensen die, bij wijze van spreken, stierven met de chemo nog aanhangend.

Tessa Kerre:
28:08-28:09
Dat mogen we echt niet doen.

Marieke De Maré:
28:10-28:13
Maar je hebt het nu over dat, maar het gaat zeker dus ook over geld.

Marieke De Maré:
28:13-28:15
Dat is zo belangrijk.

Tessa Kerre:
28:15-28:17
Het gaat over geld ook, het gaat over geld.

Tessa Kerre:
28:17-28:21
Maar, ja, het gaat over geld, maar ik zeg het niet…

Tessa Kerre:
28:21-28:24
Maar dat is iets dat we onder ogen moeten zien.

Tessa Kerre:
28:25-28:31
Dat we inderdaad zoveel kunnen en zoveel ontwikkelen,

Tessa Kerre:
28:32-28:33
zo dure therapieën,

Tessa Kerre:
28:36-28:38
er gaat een moment komen dat we gaan moeten kiezen.

Tessa Kerre:
28:38-28:46
dat we moeten kiezen tussen een 80-jarige en die we misschien nog 5 jaar, misschien 10 jaar

Tessa Kerre:
28:47-28:53
met een dure therapie. Want we zien ook evoluties in bepaalde ziekten van: vroeger als ik begon

Tessa Kerre:
28:53-29:00
had we één optie en als de mensen daarna hervielen was het gedaan. En nu heb ik mensen die ik al

Tessa Kerre:
29:00-29:05
20 jaar volg en we zeggen dit is de laatste optie maar tegen dat ze hervallen is er een volgende

Tessa Kerre:
29:05-29:11
en een volgende, en een volgende, maar die zijn ondertussen continu behandeld geweest.

Marieke De Maré:
29:12-29:15
Het is misschien een domme vraag, maar waarom is het zo duur?

Tessa Kerre:
29:16-29:24
Ja, laat mij beginnen met te zeggen, bedrijven zijn geen liefdadigheidsinstellingen.

Tessa Kerre:
29:25-29:34
Die willen winst maken en ik ga daar zeker, ik ben naïef, ik ga ervan uit dat iedereen het beste wil met iedereen.

Tessa Kerre:
29:34-29:36
Ja, dus oké.

Marieke De Maré:
29:37-29:37
Herkenbaar.

Tessa Kerre:
29:37-29:42
Maar, af en toe eens tegen de muur gelopen, maar ik blijf, ik wil naïef sterven.

Tessa Kerre:
29:43-29:49
Maar, ik vind dat we ook eerlijk moeten zijn in wat bedrijven doen.

Tessa Kerre:
29:50-29:59
In die zin, stel, een bedrijf investeert in tien producten, die ze ontwikkelen.

Tessa Kerre:
29:59-30:04
Soms wordt het gekocht van een universiteit, soms ontwikkelen ze het zelf, whatever.

Tessa Kerre:
30:04-30:08
Dat is al een eerste investering dat ze doen. Een eerste stap.

Tessa Kerre:
30:09-30:12
En dan zeggen ze, oké, dat ziet er veelbelovend uit. Ze hebben zo’n tien producten.

Tessa Kerre:
30:13-30:15
Met die tien producten moeten ze dan klinische studies doen.

Tessa Kerre:
30:15-30:20
Je kunt niet zeggen, het ziet er in het labo veelbelovend uit, we gaan beginnen dat op de markt brengen.

Tessa Kerre:
30:20-30:24
Nee, je wilt dat op de markt brengen, terugbetalen, je moet aantoon dat het werkt.

Tessa Kerre:
30:24-30:29
Dus je moet klinische studies doen. Niet bij één patiënt, niet bij tien patiënten, bij honderden patiënten.

Tessa Kerre:
30:30-30:36
En dat zijn internationale studies die dan vaak gebeuren, want zeker bij ons, dat zijn zeldzame ziekten, je wilt voldoende patiënten.

Tessa Kerre:
30:36-30:44
Dat zijn allemaal centra die allemaal die studie moeten leren kennen, personeel die daarop staat, en alles moet gratis zijn.

Tessa Kerre:
30:46-30:53
Zij moeten alles bekostigen, wat ze krijgen, de bijproducten, alles wat nodig is om die therapie te kunnen geven, moet die firma bekostigen.

Tessa Kerre:
30:53-30:57
Maar dan ook die controles. Alles wordt gecontroleerd.

Tessa Kerre:
30:57-31:01
Van al die patiënten. Daar wordt bij wijze van spreken dagelijks bloedafnames gedaan.

Tessa Kerre:
31:01-31:04
Er is bijvoorbeeld een kleine afwijking.

Tessa Kerre:
31:04-31:07
O, dan wordt alles opgezocht. Hoe kan dat?

Marieke De Maré:
31:07-31:09
Al het geld dat in die testfase zit.

Tessa Kerre:
31:09-31:11
Dat is onvoorstelbaar. Die klinische studie.

Marieke De Maré:
31:11-31:12
Moet gerecupeerd worden.

Tessa Kerre:
31:13-31:17
Heel veel van die klinische studies gaan tonen dat het niet beter is dan de gouden standaard.

Tessa Kerre:
31:17-31:18
Oké. – Gedaan.

Tessa Kerre:
31:18-31:20
Dat moet je niet op de markt brengen. Niemand gaat dat product kopen.

Tessa Kerre:
31:21-31:26
Dan heb je er een paar, misschien één of twee, die dan op de markt komen.

Tessa Kerre:
31:27-31:31
Maar dan heb jij ondertussen al heel veel geïnvesteerd.

Tessa Kerre:
31:32-31:34
En je hebt ook al je personeel moeten betalen.

Tessa Kerre:
31:36-31:45
Dus ik wil zeker niet de persoon zijn die zegt,

Tessa Kerre:
31:45-31:48
“Firma’s, dat is allemaal voor de goeie zaak.”

Tessa Kerre:
31:48-31:53
Maar ik werk ook veel met mensen samen die daar werken voor die firma’s.

Tessa Kerre:
31:54-32:00
En er gaan zeker uitzonderingen zijn, de Elon Musk’en en Trump’en van deze wereld zitten daar ook.

Tessa Kerre:
32:00-32:07
Maar er zijn ook heel veel mensen die echt oprecht ook mee willen helpen aan een betere wereld en een betere ontwikkeling.

Tessa Kerre:
32:08-32:09
En die dat echt oprecht ook willen doen.

Tessa Kerre:
32:10-32:14
Dus ik wil maar zeggen, ik vind dat ook belangrijk om ook dat traject te benadrukken.

Tessa Kerre:
32:14-32:21
En bijvoorbeeld voor die celtherapie, nu kun je zeggen van oké, als dat een pilletje is of een zakje

Tessa Kerre:
32:21-32:28
op het einde heb je succes, het is veel beter, je stapt ermee naar de overheid en dan moet je onderhandelen over de prijs,

Tessa Kerre:
32:28-32:32
en dan wordt het terugbetaald en dan kun je beginnen verdienen.

Tessa Kerre:
32:32-32:40
En dat gaat aan de lopende band en dan gaat inderdaad de prijs die je ervoor krijgt, is hoger dan de kost.

Tessa Kerre:
32:40-32:43
En je kunt al die investeringen hopelijk terugverdienen vanaf een bepaald moment.

Tessa Kerre:
32:44-32:49
Op een bepaald moment is je patent gedaan, kan iedereen dat beginnen maken en is het ook gedaan met de winst.

Tessa Kerre:
32:49-32:50
Dat is ook iets wat speelt.

Tessa Kerre:
32:51-32:55
Maar dat lukt voor de meeste producten om die investering terug te winnen.

Tessa Kerre:
32:56-32:59
Maar als je dan spreekt over die celtherapie, is dat veel veel moeilijker.

Tessa Kerre:
33:00-33:03
Waarom? Je begint niet aan de lopende band.

Tessa Kerre:
33:03-33:06
Elk product dat je maakt, begint weer bij die patiënt.

Marieke De Maré:
33:07-33:09
En is uniek voor iemand.

Tessa Kerre:
33:09-33:10
Een uniek product.

Tessa Kerre:
33:10-33:15
Daarnaast nog, de mensen die dat maken in het bedrijf,

Tessa Kerre:
33:16-33:22
die vinden het ongelofelijk dat zij meehelpen aan een behandeling voor een persoon.

Tessa Kerre:
33:23-33:25
Maar de stress die dat met zich meebrengt,

Tessa Kerre:
33:26-33:29
als deze batch mislukt, ontneem ik die mens een kans.

Tessa Kerre:
33:29-33:31
En misschien de enige kans.

Tessa Kerre:
33:32-33:35
Terwijl als je batch pillen mislukt…

Tessa Kerre:
33:35-33:36
Je maakt een nieuwe batch, jammer.

Marieke De Maré:
33:37-33:39
Dus we moeten ervan uitgaan dat in de farmaceutica

Marieke De Maré:
33:39-33:40
de meeste mensen deugen?

Tessa Kerre:
33:41-33:44
Ja, ik ben naïef, ik weet het, maar ik ga ervan uit.

Marieke De Maré:
33:44-33:46
Ja, oké. Dat is goed.

Marieke De Maré:
33:48-33:49
Ja, nochthans, denk ik…

Marieke De Maré:
33:49-33:52
De kleine mens weet het niet.

Marieke De Maré:
33:53-33:58
Wordt chemo in stand gehouden om de farmaceutica in stand te houden?

Tessa Kerre:
33:59-34:03
Dat is ook nog iets, en daar ben ik dan wel heel boos op, op de bedrijven.

Tessa Kerre:
34:04-34:05
Want ik kan ook boos zijn op bedrijven hoor.

Tessa Kerre:
34:06-34:10
Maar, we hebben het al de voorbije jaren, het is verschrikkelijk.

Tessa Kerre:
34:10-34:13
Dat is gewoon, op een bepaald moment stoppen ze met chemo te maken.

Tessa Kerre:
34:14-34:15
Met een bepaald product te maken.

Tessa Kerre:
34:15-34:18
Ze stoppen, stockbreuk. Allee, niet stockbreuk, ze stoppen gewoon.

Tessa Kerre:
34:19-34:24
Dus dan krijgen wij bericht, ja, er is geen dat of dat product meer.

Tessa Kerre:
34:24-34:26
Een cruciaal product in onze chemo.

Tessa Kerre:
34:26-34:30
Dan moet dat in het buitenland aangekocht worden. Soms moet de patiënt daar zelf voor betalen.

Marieke De Maré:
34:30-34:31
Waarom stoppen ze?

Tessa Kerre:
34:32-34:33
Omdat het niet meer rendabel is.

Marieke De Maré:
34:34-34:35
Ah ja.

Tessa Kerre:
34:36-34:39
En daar kan ik wel boos over worden.

Tessa Kerre:
34:40-34:48
Want natuurlijk, wat als dat gebeurt en blijft gebeuren, dan gaan we alleen nog maar de dure producten… Dat kan niet.

Marieke De Maré:
34:48-34:51
Natuurlijk, en de rijken kunnen het betalen en de armen niet.

Tessa Kerre:
34:52-34:54
Nee hé. Dat gaan we niet doen.

Tessa Kerre:
34:54-34:58
Ja, maar we gaan het hier niet oplossen, vrees ik.

Marieke De Maré:
34:59-35:00
Nee, we gaan het zeker niet oplossen.

Tessa Kerre:
35:01-35:02
Maar het is moeilijk.

Marieke De Maré:
35:02-35:08
Ik ga het over een andere boeg gooien. Het is een kleine zijweg, een beetje in datzelfde stramien verder.

Marieke De Maré:
35:08-35:12
Ik las ooit een keer een artikel en ik wou dat je zo graag vragen.

Marieke De Maré:
35:13-35:21
Een wetenschapper die allemaal onderzoek heeft gedaan naar hoe kurkuma kanker kan mee bestrijden

Marieke De Maré:
35:21-35:26
hij heeft er allemaal wetenschappelijk onderzoek naar gedaan, maar hij zegt: “ik word zo tegengehouden

Marieke De Maré:
35:26-35:34
door de klassieke geneeskunde, door de farmaceutica, en nochthans weet ik zeker dat kurkuma helpt.”

Marieke De Maré:
35:35-35:39
Dat moet ik vragen aan Tessa Kerre. Wat denk jij daarvan?

Tessa Kerre:
35:39-35:45
Ik zou mij moeten verdiepen in de onderzoeken, dus je mag ze mij doorsturen die artikels,

Tessa Kerre:
35:45-35:51
Ik zal ze dan eens lezen. Je hebt collega’s die zeggen, van het moment dat ze afkomen met alternatieven,

Marieke De Maré:
35:53-35:53
Ja, weg ermee.

Tessa Kerre:
35:54-35:55
Hier stopt het.

Tessa Kerre:
35:56-36:00
Je bent bij een gewone, klassieke geneeskunde, daar geloof ik in, al de rest, forget about it.

Tessa Kerre:
36:01-36:02
Ik ben niet zo zwart-wit.

Tessa Kerre:
36:02-36:11
Ik zeg bijvoorbeeld altijd, kijk, je gaat langs alle kanten, gaan er mensen je advies geven.

Tessa Kerre:
36:11-36:12
Je moet dat pakken, je moet dat pakken.

Tessa Kerre:
36:13-36:20
Het enige wat ik vraag is om mij te zeggen wat je zou nemen.

Tessa Kerre:
36:21-36:22
Omdat we er dan over kunnen praten.

Tessa Kerre:
36:23-36:28
En omdat dingen waarvan de meeste mensen denken: dat is maar een kruid of dat is maar een…

Tessa Kerre:
36:30-36:30
Dat kan geen kwaad.

Tessa Kerre:
36:31-36:34
Veel chemo komt uit de natuur.

Tessa Kerre:
36:35-36:41
Bijvoorbeeld taxotere. Een belangrijk chemotherapeuticum voor borstkanker dat is van de taxusboom.

Tessa Kerre:
36:41-36:49
groene thee bijvoorbeeld, groene thee extract, sinaasappelschil extract, bepaalde van die elementen die daar uitgehaald worden

Tessa Kerre:
36:49-36:55
gebruiken wij in behandelingen. Of omgekeerd, kunnen bepaalde behandelingen van ons tegenwerken.

Tessa Kerre:
36:56-37:03
Dus weet gewoon dat alles wat je inneemt, sommige voeding ook, maar zeker ook van die supplementen en dingen,

Tessa Kerre:
37:03-37:06
dat die kunnen interageren. Dus alsjeblieft, zeg het mij.

Tessa Kerre:
37:08-37:16
Maar wie ben ik om, bijvoorbeeld de Chinese geneeskunst, die zo lang al bestaat,

Tessa Kerre:
37:17-37:19
wie ben ik om te zeggen: dat is quatsch?

Tessa Kerre:
37:20-37:22
Nee, ik vind mij daar niet…

Marieke De Maré:
37:23-37:24
Maar in zo samenwerken?

Tessa Kerre:
37:25-37:27
Ja, ja.

Marieke De Maré:
37:27-37:32
Dat gebeurt voorlopig niet. Je hoort heel vaak mensen, en ze gaan naar de klassieke geneeskunde.

Marieke De Maré:
37:32-37:34
en daarna gaan ze nog eens naar de homeopaat ook.

Marieke De Maré:
37:35-37:37
En ze pakken alles een beetje door elkaar.

Tessa Kerre:
37:37-37:41
Nu, wij geven ook vaak voedingssuplementen.

Tessa Kerre:
37:42-37:45
Ik denk gewoon: de communicatie moet er zijn.

Tessa Kerre:
37:46-37:51
Wat ik heel gevaarlijk vind zijn mensen die oogkleppen hebben.

Tessa Kerre:
37:53-37:56
En bijvoorbeeld als de alternatieve geneeskunde zegt:

Tessa Kerre:
37:56-37:58
“Je moet dat allemaal niet doen, doe dit.”

Tessa Kerre:
37:59-38:04
En dat vind ik zo misbruik maken van de wanhoop van mensen.

Tessa Kerre:
38:05-38:12
Dus er zijn horrorverhalen van mensen die gewoon helemaal opgestopt, gestorven zijn

Tessa Kerre:
38:12-38:20
omdat ze van die klei-producten namen en overal en geld geven. Geld aan charlatans die misbruik

Tessa Kerre:
38:20-38:24
maken van mensen die wanhopig zijn, die door de klassieke geneeskunde zijn opgegeven zoals dat dan

Tessa Kerre:
38:24-38:28
heet en die dan gelijk wat, iemand een strohalmke geeft zegt “ik ga dat doen, ik ga dat doen”.

Tessa Kerre:
38:28-38:34
Dus eerlijkheid en openheid voor de anderen.

Marieke De Maré:
38:34-38:36
Het is dat, want de kleine mens weet het niet.

Marieke De Maré:
38:37-38:38
Maar nee, we lezen het. Dat is goed.

Tessa Kerre:
38:38-38:41
Tuurlijk, ja. En zeker als er iemand u zegt

Tessa Kerre:
38:41-38:43
Je hebt iets waar je dood van…

Tessa Kerre:
38:44-38:46
zal gaan of we kunnen niets meer voor u doen.

Tessa Kerre:
38:46-38:46
Ja.

Tessa Kerre:
38:47-38:48
Het is zo.

Tessa Kerre:
38:48-38:49
Er zijn er die zeggen, oké.

Tessa Kerre:
38:50-38:54
En je hebt heel veel mensen die daar heel sereen zijn.

Tessa Kerre:
38:54-39:00
En vaak ook mensen die religieus zijn, die zo zeggen, oké, het is de wens van God.

Tessa Kerre:
39:00-39:03
Die kunnen zich daar zo… dat ik soms denk, ben jij nu niet opstandig?

Marieke De Maré:
39:03-39:09
Maar jij ziet geen samenwerking in die werelden, in die verschillende alternatieven en klassieke geneeskunde?

Tessa Kerre:
39:09-39:10
Jawel, jawel.

Marieke De Maré:
39:10-39:11
Toch? Jawel, in de toekomst.

Tessa Kerre:
39:11-39:16
Om een voorbeeld te noemen, binnen de kinesitherapie is dat ook al aan het komen.

Marieke De Maré:
39:17-39:19
Ja, osteopathie.

Tessa Kerre:
39:19-39:19
Dus waarom niet?

Marieke De Maré:
39:19-39:20
Kinesitherapie?

Marieke De Maré:
39:21-39:23
Mensen gaan soms naar een kinesist en naar een osteopaat.

Tessa Kerre:
39:23-39:29
Je hebt heel veel klassiek geschoolde kinesisten, die daarnaast, de Chinese, de applied kinesiology,

Tessa Kerre:
39:29-39:34
waar je inderdaad die bepaalde technieken en dat kan toch alleen maar verrijkend zijn,

Tessa Kerre:
39:35-39:39
maar niet naast elkaar, samen inderdaad, communiceren met elkaar.

Marieke De Maré:
39:40-39:42
Er is nog iets moeilijks,

Marieke De Maré:
39:42-39:50
namelijk dat we altijd maar verder gaan in de natuur, tegen de natuur in te gaan. Het stopt

Marieke De Maré:
39:50-39:53
Stopt ergens natuurlijk.

Tessa Kerre:
39:54-40:01
Ja, want we zijn nu al na die celtherapie, we zijn daar 10, 15 jaar na de eerste.

Tessa Kerre:
40:04-40:11
Wat gaan we zien? Want we hebben daar wel in het genetisch materiaal, gaan die mensen meer

Tessa Kerre:
40:11-40:17
kanker krijgen? Gaan die andere problemen krijgen? We moeten dat afwachten. Natuurlijk,

Tessa Kerre:
40:17-40:20
Zonder dat waren ze er niet meer geweest.

Marieke De Maré:
40:20-40:20
Het is dat.

Tessa Kerre:
40:21-40:29
Maar ik was een tijdje geleden aan het praten met een collega van: “we zien toch verschrikkelijke complicaties”.

Tessa Kerre:
40:30-40:33
Soms heb je het gevoel dat we de ene ziekte vervangen door een andere ziekte.

Tessa Kerre:
40:36-40:38
En ik vond dat wel, we hebben daar dan lang over gepraat.

Tessa Kerre:
40:40-40:44
En ja, welke schade berokken je ook als arts?

Tessa Kerre:
40:44-40:55
In je doorgedreven strijd om mensenlevens te verlengen en mensen te helpen en te genezen.

Tessa Kerre:
40:56-41:04
Dat is ook iemand dat ik nooit zal vergeten. Fantastische persoon ook.

Tessa Kerre:
41:04-41:16
en die was getransplanteerd, had wat complicaties van afstoting, huid, haar, dus dat was een hele knappe man zo.

Tessa Kerre:
41:17-41:24
Als je hem zag, zo echt een posterboy zo hé. Natuurlijk door die transplantatie, nog altijd een heel knappe man,

Tessa Kerre:
41:24-41:30
maar natuurlijk zijn haar was niet meer, dat was zo wat pluiziger geworden en toch zo wat letsels aan de huid ervan enzo.

Tessa Kerre:
41:30-41:36
Maar die kon nog gaan werken. Dat was zo iemand dat wij als arts zouden zeggen: “dat is een succesverhaal”.

Tessa Kerre:
41:36-41:41
Hij is er nog, de ziekte is onder controle, en hij heeft wel wat averij opgelopen, maar die kan nog werken.

Tessa Kerre:
41:42-41:44
Het is nog redelijk.

Tessa Kerre:
41:45-41:50
En dan op een bepaald moment doet hij een bepaalde complicatie, een acuut iets,

Tessa Kerre:
41:50-41:53
en die zegt: ik wil niet naar het ziekenhuis gebracht worden.

Tessa Kerre:
41:53-41:59
Dus die kiest ervoor, terwijl die hoogst waarschijnlijk wel zou kunnen gered worden, om te sterven.

Marieke De Maré:
41:59-42:00
Oké.

Tessa Kerre:
42:00-42:00
Ja.

Tessa Kerre:
42:01-42:06
En dan heb ik daarna met zijn partner, of man, zijn man, nog contact.

Tessa Kerre:
42:07-42:17
En die zei toen dat hij gezegd had: “had ik geweten dat dit mijn leven zou geweest zijn,

Tessa Kerre:
42:18-42:20
voor de transplant, dan had ik het niet gedaan.”

Tessa Kerre:
42:21-42:28
Dat was wel even een, ja, geloofscrisis kan ik het niet noemen, maar een broepscrisis,

Tessa Kerre:
42:28-42:36
dat ik dacht, godverdikke ja. En dat zijn dan mensen waar ik dan van denk, in mijn naïeve

Tessa Kerre:
42:36-42:39
zelf, van: ‘ja, het is wel oké.’

Marieke De Maré:
42:39-42:42
Het gaat er goed mee, en we kunnen ze blijven redden.

Tessa Kerre:
42:42-42:45
En heb ik dat dan genoeg bevraagd.

Tessa Kerre:
42:45-42:48
Mensen durven het ook niet altijd zeggen, want ze

Tessa Kerre:
42:48-42:51
zeggen, die heeft mijn leven gered, moet ik nu zeggen: “ik heb wel veel last daarvan”.

Tessa Kerre:
42:52-42:55
Zo denken ze ook soms.

Tessa Kerre:
42:55-42:59
Maar mensen zijn ook soms gewoon zo moe. Het gaat niet meer.

Tessa Kerre:
43:01-43:08
En dan moeten wij als arts ook wel de guts hebben om te zeggen…

Tessa Kerre:
43:09-43:16
De optie zeg ik altijd, “we kunnen ook niks doen. Je bent nu nog redelijk goed,

Tessa Kerre:
43:17-43:22
We kunnen voor die optie gaan, die zoveelst optie, met wat succeskans.”

Tessa Kerre:
43:24-43:27
En met sommige mensen kan je daar heel goed over praten.

Tessa Kerre:
43:27-43:28
En zij zijn daar ook heel duidelijk in.

Tessa Kerre:
43:29-43:32
“Maar voor mij is vooral mijn levenskwaliteit belangrijk.

Tessa Kerre:
43:33-43:40
Dus als jij nog een behandeling hebt, maar ik ga daar van afzien of blijvende averij, dan wil ik dat helemaal niet.”

Tessa Kerre:
43:41-43:46
Maar er zijn weinig mensen die daar zo duidelijk zelf al mee in het reine zijn.

Marieke De Maré:
43:46-43:49
Kan jij bedenken hoe jij in elkaar zou zitten?

Tessa Kerre:
43:50-43:51
Ja, dat weet je nooit, denk ik.

Marieke De Maré:
43:52-43:55
Jij zou het ook moeilijk vinden, je zit vol levensvreugde toch?

Tessa Kerre:
43:56-44:02
Ja, ik denk dat dat niet altijd levensvreugde is, want het zijn soms de meest, ja, soms zeer levens…

Tessa Kerre:
44:02-44:05
Het zijn niet de levensmoee mensen die zeggen “we gaan stoppen.”

Marieke De Maré:
44:05-44:06
Nee, dat klopt eigenlijk niet.

Tessa Kerre:
44:07-44:15
Dus, ik denk eerlijk gezegd dat ik dat niet kan voorspellen.

Tessa Kerre:
44:15-44:28
Ik denk dat ik dat op het moment zelf ga zien en voelen en ik denk dat dat ook des mensen is om dingen te doen voor anderen.

Tessa Kerre:
44:30-44:39
En dat is iets dat ik dan probeer ook bespreekbaar te maken, want heel vaak zien ze die optie van te stoppen niet.

Tessa Kerre:
44:40-44:43
En te stoppen, eigenlijk is het gewoon, ja, stoppen klinkt zo van: ik geef op.

Tessa Kerre:
44:44-44:48
Ik zeg ook altijd, dit is niet opgeven. Dit is niet opgeven.

Tessa Kerre:
44:49-44:53
Het is de ziekte die sterker wordt en die, we kunnen ze niet meer bedwingen.

Tessa Kerre:
44:54-44:58
En het is een keuze voor levenskwaliteit. Het is geen opgeven van behandeling.

Tessa Kerre:
44:58-45:01
Het is een keuze voor levenskwaliteit. Het is een positieve keuze.

Tessa Kerre:
45:02-45:07
Maar heel veel, zeker jonge mensen die kinderen hebben, die zien dat gewoon niet als een optie.

Tessa Kerre:
45:08-45:12
Ik kan toch niet opgeven, want zo zien ze het dan, opgeven, want mijn kinderen,

Tessa Kerre:
45:12-45:19
die moet ik toch zo lang mogelijk een mama of papa kunnen schenken.

Tessa Kerre:
45:20-45:30
En als ze dat niet kunnen, dan kunnen, dat kan, dat is oké, want ik heb daar vroeger meer problemen mee gehad,

Tessa Kerre:
45:30-45:37
dat ik dacht van, ah, een alleenstaande mama, dat dat niet bespreekbaar was.

Tessa Kerre:
45:37-45:42
met die kinderen en dan denk je ‘Goh, als die gaat sterven, wat gaat er dan gebeuren met die kinderen?’

Tessa Kerre:
45:42-45:52
Dat zou zo kunnen helpen voor hen, als ze een brief schrijft of iets achterlaat, iets bespreekt, wat zij wilt.

Tessa Kerre:
45:53-45:56
Maar dat was te groot, dat ging niet. Het ging niet.

Tessa Kerre:
45:57-46:01
niet bespreekbaar.

Tessa Kerre:
46:01-46:07
Maar ik heb daar nu, en wie ben ik om geen vrede te hebben met hoe iemand anders…

Tessa Kerre:
46:07-46:11
maar ik dacht van, ik doe het niet goed genoeg, ik heb het niet duidelijk genoeg uitgelegd,

Tessa Kerre:
46:11-46:16
hoe moet ik dat nu bekomen dat dat… Maar iedereen is anders en je moet gewoon zorgen,

Tessa Kerre:
46:17-46:20
je wordt met ouder worden liever voor jezelf, dus ik ben ook liever voor mezelf geworden,

Tessa Kerre:
46:20-46:26
en dan zeg ik, kijk, heb ik mijn best gedaan, heb ik het goed uitgelegd, dan moet ik misschien ook wel

Tessa Kerre:
46:26-46:30
gewoon aanvaarden, ze gaan zoals ze willen gaan.

Tessa Kerre:
46:30-46:33
En ik moet het wel geprobeerd hebben,

Tessa Kerre:
46:33-46:36
en ik moet ze geen rad voor de ogen draaien, want dan ben ik niet goed bezig.

Tessa Kerre:
46:37-46:39
Dus als je zegt: “ja maar het is waar, dat komt wel goed.”

Tessa Kerre:
46:40-46:43
En je hangt er nog een zak chemo aan, en ze denkt dat het goed komt en zo sterft ze.

Tessa Kerre:
46:44-46:47
Maar dat is niet eerlijk, dat is ook niet eerlijk.

Tessa Kerre:
46:47-46:52
Dat mag je niet doen. Dus je moet de waarheid zeggen en je moet

Tessa Kerre:
46:52-46:56
aftoetsen dat ze het begrepen hebben, maar als ze dan willen zeggen

Tessa Kerre:
46:56-47:02
“Ik kan hier niet mee omgaan, deze werkelijkheid kan ik niet aan”

Tessa Kerre:
47:03-47:07
dan moet je ze ook toelaten om te dromen.

Tessa Kerre:
47:09-47:12
Dat is iets dat je leert, bij mij toch.

Tessa Kerre:
47:13-47:14
Dat is iets dat je leert.

Tessa Kerre:
47:16-47:22
Het is zwaar hé, soms denk ik ook van “Jesus, dat meen je niet dat die ook gaat doodgaan”

Tessa Kerre:
47:22-47:24
“Godverdikke”

Tessa Kerre:
47:26-47:31
Maar de balans met mensen die je dan kunt helpen, is er wel.

Marieke De Maré:
47:32-47:38
Komen we misschien bij kunst nog een keer terecht, want daar hebben we het nog niet veel over gehad.

Tessa Kerre:
47:38-47:38
Nee!

Marieke De Maré:
47:39-47:45
Het is zo vol in je leven ook, dat je patiënten met kunst wilt…

Tessa Kerre:
47:46-47:49
Voor een stukje denk ik ook, omdat het voor mij zo belangrijk is.

Tessa Kerre:
47:49-47:50
Ik heb dat echt nodig.

Tessa Kerre:
47:51-48:01
En van daaruit is dat besef gegroeid van: Ja maar wacht eens, die mensen die hier in dat klein kamertje liggen, die missen zoveel!

Marieke De Maré:
48:01-48:02
Die hebben het ook nodig.

Tessa Kerre:
48:02-48:03
Die missen zoveel!

Tessa Kerre:
48:04-48:11
En nee, het vervangt niet de chemo of de andere behandeling, nee.

Tessa Kerre:
48:11-48:16
Nee, maar het is zo die sprankel. Het is echt letterlijk…

Tessa Kerre:
48:19-48:28
Ik heb mensen gezien die helemaal diep zaten, die dof in hun ogen geworden waren van al die miserie.

Tessa Kerre:
48:28-48:36
En dan kwam er iemand lezen of kwam er iemand cello spelen en de glans is daar terug.

Tessa Kerre:
48:37-48:43
Echt waar hé. Het kan zoveel doen, het kan zoveel aanboren.

Tessa Kerre:
48:43-48:51
En vooral ook weer dat besef van die reductie tot dat ziek lichaam.

Tessa Kerre:
48:51-48:55
En die ziekte. Elke dag vragen krijgen van hoe is het met uw stoelgang?

Tessa Kerre:
48:55-48:57
Hoe is het met uw mond? Hoe is het met uw pijn?

Tessa Kerre:
48:57-48:59
En we gaan u nog een zakske geven en dat en dat.

Tessa Kerre:
49:00-49:05
Pfff. Wat schiet er nog over van de mens die je bent?

Tessa Kerre:
49:05-49:13
En dan die kunst, dat boort weer die mens aan en die grootsheid van het leven en dat genieten.

Marieke De Maré:
49:14-49:18
Dat is uw droom om roomservice voor kunst aan te bieden.

Tessa Kerre:
49:18-49:20
Ja, we zijn nu bezig met een platform.

Tessa Kerre:
49:21-49:28
Het is echt mijn droom dat we enerzijds een soort van echo krijgen in dat platform van wat er in de stad gebeurt.

Tessa Kerre:
49:28-49:35
Dus als het Ghent Jazz is, komen er een paar grote kleppers van Ghent Jazz optreden aan bed.

Tessa Kerre:
49:35-49:39
Als het Gentse feesten zijn, dat gebeurt nu bijvoorbeeld al op de kinderkliniek,

Tessa Kerre:
49:39-49:42
komen er altijd wat straatartiesten daar performen.

Tessa Kerre:
49:43-49:44
Maar dat dat echt…

Tessa Kerre:
49:44-49:48
Er is in Gent iets dat ze denken, ah wacht, dat platform, daar moeten we ook.

Tessa Kerre:
49:49-49:49
Dat is een vast podium.

Marieke De Maré:
49:50-49:53
Waar haal jij de energie vandaan om dat allemaal…

Tessa Kerre:
49:53-49:55
Dat geeft toch super veel energie?

Tessa Kerre:
49:55-49:57
Het geeft veel energie. – Het geeft energie.

Tessa Kerre:
49:57-50:00
Ja, ik vind dat…

Tessa Kerre:
50:00-50:07
Ja, en er was nog niet zo lang geleden iemand die zei tegen mij, die bij mij ook onderzoek deed,

Tessa Kerre:
50:07-50:15
en rond mijn zachte projecten noem ik dat dan, want ik probeer dan ook te overtuigen door de harde wetenschap in te zetten

Tessa Kerre:
50:15-50:18
om te tonen dat kunst werkt.

Tessa Kerre:
50:18-50:25
En die zei zo op een bepaald moment, ja maar ik vind het wel lastig omdat ik zie dat je zo, je staat wel redelijk alleen daarin.

Marieke De Maré:
50:25-50:26
Ja.

Tessa Kerre:
50:27-50:30
En ik zie dat dat u niet raakt, maar ik kan dat niet.

Tessa Kerre:
50:32-50:36
Ik heb te weinig… zo die strijd voeren,

Tessa Kerre:
50:36-50:41
hoe zeggen ze dat, prediken voor een lege zaal.

Marieke De Maré:
50:42-50:43
Het priester worden.

Tessa Kerre:
50:44-50:45
Oh my god.

Tessa Kerre:
50:46-50:48
Ja kijk, PMS jong, dat is onvoorstelbaar.

Marieke De Maré:
50:49-50:50
Zij wisten het.

Tessa Kerre:
50:50-50:51
Geloof erin, geloof erin.

Tessa Kerre:
50:52-50:58
Ja, want je ziet wat het doet. In die zaal zitten er wel een paar.

Tessa Kerre:
50:59-51:01
En dan zie je die oogjes blinken en dan zeg je…

Tessa Kerre:
51:02-51:05
Sorry, maar ik moet weer voortdoen. En zo blijf ik maar voortdoen.

Tessa Kerre:
51:06-51:08
En ja, Ik kan niet anders.

Download transcript

Ontdek verwante gesprekken: