Jaouad Alloul - Kunstenaar
Een beetje beleefdheid
36min - november, 2021
Met Jaouad hadden we het niet enkel over LGBT moslims, maar over het grotere probleem dat nog steeds in onze samenleving bestaat rond LGBT-mensen. Over trauma en het vinden van jezelf. Over muziek en de universele menselijke conditie.
Benieuwd naar het vervolg?
Word vandaag lid van Zwijgen is geen optie en krijg meteen toegang de volledige versie van dit gesprek.
Voetnoten bij dit gesprek
Hoofdstuk 1: Beleefdheid
Over ouder worden. Over de strijd voor lgbt-rechten en wat je al dan niet in je leven kan zien veranderen. Over beleefdheid als ultieme doel en het laten bestaan van onbegrip. Over het waardenkader dat religie ons al duizenden jaren oplegt.
- Nadia Fadil vertelde ons iets gelijkaardigs. Het is niet zo dat we moeten streven naar een ideale multiculturele samenleving waarin we allemaal arm in arm Kumbaya zingend door de publieke ruimte huppelen. Onbegrip en meningsverschillen zullen altijd bestaan. And that’s ok. Beleefdheid is al heel wat.
- Naima Charkaoui had het over de complexiteit van sociaal verkeer. Dat het niet zozeer is dat wij niet omkunnen met die complexiteit, maar dat een nieuw samengestelde samenleving een nieuw sociaal verkeer betekent dat we nog in de vingers moeten krijgen. Veel babbelen dus. En fouten maken. En sorry zeggen. En nog eens proberen.
- Jaouad komt in het (intussen indrukwekkende) rijtje van gasten die dankzij yoga en meditatie een trauma konden verwerken en nu opener en echter in het leven staan. David Van Reybrouck en Peter De Graef stonden daar ook al in dat rijtje wat te keuvelen. Misschien is er toch iets van aan.
Hoofdstuk 2: Onvoorwaardelijke liefde
Over seks en de confrontatie met onze dierlijke kant. Over goed en kwaad en het construct van dat binaire denken. Over het theater dat we allemaal spelen en de worsteling met onszelf. Het verhaal van Jaouad die als kind in de verkeerde echokamer zat en van zichzelf dacht dat hij slecht was. En over het grotere probleem dat we hebben met onvoorwaardelijke liefde.
- Mensen die nog altijd moeite hebben om te begrijpen wat ‘wederzijdse toestemming’ in een seksuele context betekent, raden we dit filmpje over thee aan.
- We gedragen ons alsof we enkel geest zijn, alsof ons lichaam niet bestaat. Dat wordt heel mooi beschreven in Audre Lorde’s Your Silence Will Not Protect You.
- RuPaul zei: “we’re all born naked and the rest is drag.” Het is misschien wel de allerbelangrijkste wijsheid die er is. En ‘drag’ is een prachtige term voor de luchtkastelen die we opzetten, voor het bombastische theaterstuk waarin we allemaal spelen. Michael Van Peel deelde diezelfde wijsheid. En eigenlijk was Hans Christian Andersen nog iets vroeger.
- Het is een inzicht dat meerdere van onze gasten kregen dankzij een verblijf in het buitenland. Rashif El Kaoui in Turkije, Mohamed Barrie in Denemarken en Jaouad in Parijs. It makes sense als je bedenkt dat wat ze doen eigenlijk neerkomt op even het podium verlaten, in de zaal te gaan zitten en te zien dat dat ding wat je dacht dat je leven was eigenlijk een doldwaze deurenkomedie is.
- Het binaire denken in goed en slecht is iets dat ook in onze kop ingebakken zit en waar we maar heel moeilijk los van komen (bedankt, Walt Disney!). We lopen allemaal rond met een engeltje op de ene en een duiveltje op de andere schouder. Hmm, misschien is het binaire denken een gevolg van het feit dat we maar twee schouders hebben #showerthoughts.
- Wij leggen al onze hoop in de nieuwe animatiefilms die dat binaire denken overstijgen. Kijk eens naar Raya!
- Introspectie is een mes dat langs twee kanten snijdt. David Foster Wallace schreef een onleesbaar doch geniaal kortverhaal over het gevaar van te veel introspectie: The Depressed Person.
- De onvoorwaardelijke liefde waarover Jaouad spreekt doet ons denken aan een gedicht dat we via Marc Cosyns leerden kennen: Je kinderen zijn je kinderen niet van Kahlil Gibran.
- Ook Jaouad kent dat gedicht natuurlijk, blijkt hier.
- Als je eens echt grondig kijkt naar representatie van homoseksualiteit in de populaire cultuur van de jaren ’90, dan begrijp je iets beter die echokamer waarover Jaouad het heeft. Lees dit bijvoorbeeld: The only 7 ways you were allowed to be LGBTQ+ in ’90s movies. Onze favoriet is nummer 7: The lesbian waiting only for Ben Affleck.
- “Wat gaan de mensen zeggen?” Misschien is dat wel de meest universele, cultuur-overstijgende menselijke obsessie die er bestaat. Van het Georgische platteland tot de oer-Britse woonwijk.
Hoofdstuk 3: Muziek en de grazende koe
Over muziek als de meest ongrijpbare vorm die Jaouad beoefent. Over het universele van muziek en over dat we in onze fundamentele menselijkheid allemaal gelijk zijn. Grazende koeien, vretende, poepende wezens die niet goed of slecht bezig zijn, maar gewoon zijn.
- Wij denken aan ons gesprek met Jeroen Olyslaegers die een therapiesessie van zijn vriendin observeerde en constateerde dat we allemaal meetrillen met een fundamenteel basisakkoord. Hij had het over de collectieve pijn die in zo’n sessie, dankzij frequenties, voelbaar wordt.
- Jaouad doelt op hetzelfde. Hij gebruikt het Gayatri mantra als voorbeeld.
- “Als een boom valt in het bos…” We willen in deze tijden van ontbossing en algehele minachting voor de natuur toch benadrukken dat het in onze gesprekken over puur hypothetische bomen gaat en dat geen enkele boom op enige manier schade werd berokkend tijdens de opnames van dit en elk ander gesprek.
- Onze fundamentele afhankelijkheid van elkaar komt regelmatig terug in onze gesprekken. Hans Claus duwde ons met onze neus op het feit dat we onze eigen schoenen niet kunnen maken, Anaïs Van Ertvelde deed hetzelfde voor onze wijn. Luk Vanmaercke herinnerde ons eraan dat deel uitmaken van iets groter net een goed gevoel geeft.
Hoofdstuk 4: Geen crew
Over Jaouads vertrek thuis en de daarop volgende zoektocht naar zichzelf. Over het ontbreken van een crew en de fundamentele eenzaamheid van iemand die de status-quo wil doorbreken. Over het hoogtepunt van zijn eenzaamheid en de kracht die die ervaring heeft gegeven.
- We vinden dat geen enkel individu zich alleen verantwoordelijk moet voelen voor het bouwen van bruggen tussen gemeenschappen. We weten dankzij Fatih De Vos, Dalilla Hermans en Ish Ait Hamou hoe slopend dat kan zijn.
- De eenzaamheid van de tussenpositie. Het deed ons denken aan Piet Colruyt die ondernemers en middenveld probeert te verenigen, maar van beide kanten verwijten krijgt.
- De introspectie van Jaouad is het genadeloos zelfonderzoek van Jeroen Olyslaegers. Het komt neer op de vraag: Kan je op je meest eenzame moment in de spiegel kijken?
Ontdek verwante gesprekken: