Hoofdstuk 1: Content consumeren

Over een eigenwijze Joris die niet functioneert binnen organisaties en zijn eigen weg kiest. Over de visie van Joris op media en hoe hij zelf omgaat met traditionele en sociale media.

• Joris werkte ooit voor de gevestigde orde maar kreeg een afkeer van lunches en vergaderingen bij NRC, De Standaard, VPRO en De Volkskrant.
• Bekijk hier de recente aflevering van Wintergasten met Yuval Noah Harari maar zonder Joris, helaas.
• Check Joris en zijn subcultuurbekendheid op Linkedin.
• Het optimisme van Joris over sociale media kwamen we eerder enkel tegen bij Fleur Pierets. We zouden soms vergeten dat die kwaadaardige mastodontbedrijven erin slaagden om een stem te geven aan mensen die nooit eerder gehoord werden.
• Robert Reich was ooit de labour secretary onder Bill Clinton en sloot zich daarna aan bij het verzet. Hij maakte het conceptuele onderscheid tussen onze vier rollen: Werknemer – Burger – Consument – Belegger.
• Op Twitter lopen kwalitatieve onderzoeksjournalistiek en roddels door elkaar heen. We hadden het daar ook over met Apache-oprichter Tom Cochez. Hoe moet je een schimmige vastgoeddeal onder de aandacht brengen als ernaast een artikel staat over het laatste avontuur van Britney Spears?
• De wet van Joris: Hoe lang heeft de maker gehad om dit te maken? Dagelijkse krant<Weekblad<maandblad.
• Shout out to The London Review of Books en Patrick Cockburn die één keer per half jaar een update over Irak schrijft. En dan ben je weer mee.

Hoofdstuk 2: De geest is uit de fles

Over kritische journalistiek die door de pyromaan gebruikt wordt om het kot in brand te steken. Over de twijfel en de nieuwsgierigheid die het moeten opnemen tegen de angst. Aan de hand van onze pereceptie over het Midden-Oosten en onze perceptie over de bankenwereld vertelt Joris over de hypocrisie onder zijn hoogopgeleide lezers.

Hoofdstuk 3: Legitieme en illegitieme grieven

Over systeemkritiek en de moeilijkheid om terechte van onterechte kritiek te onderscheiden. Over het toenemende wantrouwen ten opzichte van de elite.

• Lees het stuk van Alessandro Barrico over hoe het volk haar vertrouwen in de elites verloor en hoe de elite dit vertrouwen moet herstellen.
• Wij moeten denken aan de nostalgie van een programma als Meneer Doktoor. De dokter wist het beter en moest ook weinig uitleg geven en verantwoording afleggen. Die geest is uit de fles. Dat weet ook iemand als Marc Cosyns die altijd gestreden heeft voor patiëntenrechten.
• Dioxine in de Volgermeerpolder, PFOS in Zwijndrecht. Het is niet zo moeilijk om cynisch te worden over politiek en bedrijven.
• Sommige zinnen verdienen het om getranscribeerd te worden: “We rekenen mensen af op het meest boosaardige deel van het programma van degene op wie ze stemmen”.
• Mohamed Barrie richtte zich tot Oud Links en maakte het verwijt dat ze nooit geluisterd hebben naar de echte behoeftes van de mensen van kleur. Dat zij zeggen water nodig te hebben, maar dat die meer paternalistische solidariteit altijd beter leek te weten wat zij nodig hadden.

Hoofdstuk 4: Twee verdiepingen

Over de treinchauffeurs en de installateurs van zonnepannelen enerzijds en de high potentials anderzijds. Over de onoverbrugbare kloof tussen die twee groepen en de realisatie dat Joris lezers uit groep 2 komen. Over het hiërarchisch organiseren van de samenleving en de ellende waar dat toe leidt.

Hoofdstuk 5: Twijfel aan de twijfel

Een kritiek op de linkerzijde die leidt tot een bedenking over neutraliteit die niet bestaat. En dan een existentiëel gesprek over twijfel aan de twijfel, waarbij Joris eerder de autoritaire kant opgaat en liever gewoon sommige debatten buiten de publieke opinie houdt. Over burgerberaad als alternatief daarvoor.

• Deze is wel interessant om eens op te schrijven voor later. De paradox van links dat enerzijds een wij-gevoel nodig heeft om veel belastingen te legitimeren en anderzijds geen identitair discours wil voeren. Zoals Bert Roebben ons leerde moeten we dus op zoek naar een ‘nieuwe wij’.
• Ik definieer mezelf als niet dat andere. Stefan Hertmans zei dat we pas weten dat we Vlaming zijn als we in New York rondlopen en het andere kunnen zien.
• Joris heeft het over zijn eigen neiging tot problematiseren. Hij linkt het aan het kader waarin hij is grootgebracht. Dat van The end of history. Het systeem is het best denkbare en de journalist moet voortdurend problematiseren om bij te sturen. Het doet ons denken aan het humodenken van Randall Casaer en ook aan de transformatie die Jeroen Olyslaegers doormaakte.
• Nuance kan een vertragingsmechanisme zijn. Laten we het toch even over de anderzijds hebben zodat jij niet verder kan met je enerzijds.
• We leerden over racisme bij de politie van Yassine Boubout.
• De grenzen aan de groei is een rapport van de Club van Rome uit 1972. Het waarschuwt dan al voor de onhoudbaarheid van ons systeem van eindeloze groei.
• Joris maakt de analyse dat het volk haar vertrouwen in de elite kwijt is, maar pleit er vervolgens wel voor om dat volk buiten de belangrijkste belissingen over onze toekomst te houden. Een tegengestelde beweging is die van het burgerberaad, naar het idee dat David Van Reybrouck uitwerkte in Tegen verkiezingen.
• We vonden een paper over adverteren als manier om de juryleden van een proces te beïnvloeden. We weten zelf niet of het een handleiding of een aanklacht is.

Hoofdstuk 6: De sprookjes

Over het laatste boek van Joris, De Zeven Vinkjes, en hoe hij daar wel een horizon ziet en optimisme voelt. Het contrast met de andere grote uitdagingen waarop hij werkte en een poging van Anthony om datzelfde optimisme op die domeinen toe te passen.

Hoofdstuk 7: Waarom wordt het niet beter?

Over wat beter betekent en over het belang van de discussie over schijnbaar neutrale woorden als beter. Over gefilosofeer als vertrager van verandering.

• Anthony verwijst enkele keren naar zijn gesprek met Dilara Bilgiç. Dilara leerde ons dat het altijd waardevol is om je in te leven in iemand die je op het eerste zicht niet begrijpt. Dat inleven staat geen discussie in de weg, in tegendeel, het vergroot de kans dat die discussie tot iets leidt.
• Dat definities van beter kunnen botsen, leerden we aan de hand van gesprekken met Geertrui Serneels, Mohamed Barrie en Jaouad Alloul. De maximale ontplooiing van het individu is niet voor iedereen de weg naar meer geluk.
• Anthony had een interessante uitwisseling over die schijnbaar neutrale woorden met mecenas Pieter op Anthonys blog.
• Het beruchte gesprek tussen Michel Foucault en Noam Chomsky aan de TU Eindhoven in 1971.

Hoofdstuk 8: De pauzeknop

Joris en Anthony gaan verder over het concept van de pauzeknop. Is praten een afleiding? Of moet je grondig praten voor je iets doet? En wat doen we bij Zwijgen is geen optie? Duwen wij dan ook op de pauzeknop? En hoe weet je dat dan van iemand anders? Een pittig meningsverschil met een happy end.

• Wit is ook een kleur is de titel van de documentaire van Sunny Bergman en die titel vat het hele punt zo goed samen. Of zoals Joris zelf mooi zegt: neutraliteit in een rijdende trein bestaat niet.
• Het is het punt dat we zo grondig bespraken met Nadia Fadil en Anaïs Van Ertvelde. Voor wie tot de norm behoort is het zo moeilijk om te zien hoe gekleurd die norm eigenlijk is.