Het verhaal van Matthias lijkt klein, maar er zijn in zijn microkosmos zoveel interessante parallellen te ontdekken met de macrokosmos van onze samenleving. We houden ervan te horen hoe grote thema’s als leiderschap, neokolonialisme en de utopische samenleving praktisch en concreet ingevuld worden in die ene kerk in die ene wijk. En hoe de praktische en concrete oplossingen in die ene wijk misschien wel inspirerend kunnen werken voor ons allemaal.

Algemeen

• Al onze gesprekken over ongelijkheid en over geld en macht.
• Als dit gesprek je achterlaat met de onweerstaanbare drang om brandende fakkels in de lucht te gooien, ga dan zeker eens langs bij de Circusplaneet.
• Ook met Liesbeth Vlerick hadden we het over het creëren van een plek waar iedereen welkom is en hoe je dat praktisch organiseert.

Hoofdstuk 1: De utopie

Over circus als een groep mensen die allemaal op een bepaalde manier anders zijn. Over de utopie van al die mensen te proberen verenigen op één plek en de moeilijkheden die dat met zich meebrengt.

• Het gevoel van binnen te wandelen in een utopie krijgt Matthias in de Serre in Nieuw Gent.
• Als Matthias vertelt over De Serre, dan moeten wij denken aan de beschrijving van preventief politiewerk die we van Christophe Busch kregen. Het is werk dat geen onmiddellijk tastbaar, meetbaar en rapporteerbaar resultaat opbrengt, maar het is misschien wel veel belangrijker werk dan alle symptoombestrijding die we daarna doen.
• De samenlevingsproblemen blijven. Het is naïef om te denken dat de conflicten ooit opgelost zullen zijn en dat we vanuit onze geslaagde multiculturele samenleving meewarig terug zullen kijken naar de problemen van vandaag. Dat punt maakt Naima Charkaoui heel duidelijk als ze het had over de complexiteit van sociaal verkeer. Het is ook wat Nadia Fadil bedoelde als ze over de praktische en pragmatische dimensie sprak. Jaouad Alloul maakte hetzelfde punt door te zeggen dat hij al blij zou zijn met gewoon meer beleefdheid. Dat is misschien wel de meest ambitieuze verwachting die je kan hebben.

Hoofdstuk 2: Neokolonialisme

Over de spanning tussen het subsidiedossier en de realiteit. Over de termen die je moet gebruiken om geld te krijgen die in de realiteit soms meer kwaad dan goed doen. Over doelgroepen, het tellen van gehandicapte kinderen en de verplichting van tijdelijkheid. Over het gevaar van in een neokoloniaal discours terecht te komen.

• Matthias verwijst naar het kunstwerk The Carrot Piece van Lubaina Himid. Bekijk het op de site van Tate Modern of op de site van Tate Modern.
• Het subsidiedossier dwingt ons om bepaalde dingen te gaan benoemen, becijferen of categoriseren die beter niet benoemd, becijferd of gecategoriseerd worden. Omdat je ze dan reduceert of kapot maakt of tekort doet. Het doet denken aan ons gesprek met Marjan Doom, waarin we probeerden te achterhalen waarom de wetenschap geld moet krijgen. Daaruit bleek dat elke resultaatverbintenis eigenlijk het hele opzet onderuit haalt.

Hoofdstuk 3: Historische inertie

Over de cultuur van een organisatie die soms verandering in de weg staat. Over macht en privilege afgeven en de conflicten die daaraan vooraf gaan. Over wie de sleutel van het materiaalkot krijgt en over nieuwkomers en Vlaams Belangers in één organisatie verenigen.

• Matthias beschrijft het zoeken naar meer diversiteit in medewerkers als vissen in een heel eentonige vijver. En het vergt enorm veel moeite om die vijver zelf aan te pakken. Het doet ons denken aan Olivia Rutazibwa die haar studenten Afrikaanse schrijvers wil aanbieden, maar zelf van nul op zoek moet omdat niemand ze haar ooit heeft aangereikt.
• De Afghaanse jongen droeg een t-shirt van de Mobile Mini Circus for Children.
• In tijden van statistische hegemonie kan het deugd doen om elkaar kleine schone verhalen te vertellen. Christophe Busch sprak over Emmanuel Levinas en Emmanuel Levinas sprak over kleine goedheid. De duizende kleine verhaaltjes waaruit de statistiek is opgebouwd. Soms is dat ene verhaaltje zelfs genoeg, zoals de Afghaanse jongen met zijn t-shirt of zoals dat ene gast die Benjamin Gérard leerde klimmen. Of zoals dat ene meisje dat iets had aan Marjan Dooms museum. Of zoals die ene gedetineerde die Marjan Gryson kon helpen.
• De kerk van Matthias als microkosmos doet denken aan de bus van Nigel Williams. Proefprojectjes van samenleven die kanaries in de koolmijn kunnen zijn voor de rest van de samenleving.

Hoofdstuk 4: Nieuw leiderschap

Epibraties over leiderschap, hoe we er traditioneel naar kijken en hoe dat kijken invloed heeft op de inhoud ervan. Over hoe we er ook naar zouden kunnen kijken en hoe dat organisaties veel rijker zou kunnen maken. Over plaats maken.

• Over politieke participatieprocessen hadden we het met Jeroen Vereecke. Participatie is geen kwestie van complete vrijheid en iedereen mag zijn ding zeggen en we zien dan wel. Echte participatie is een fragiel iets dat zorgvuldig gecreëerd wordt en dat net focust op het synchroniseren van stemmen die in de natuurtoestand niet synchroon zouden lopen.
• Hans Claus zou zeggen dat het net gaat om de wet van de zwakste, want die van de sterkste is er al.