Thijs Van de Graaf: Macht en waarden

Ondertitels dankzij Nathalie Van Turnhout
Of luister naar de Podcast

Wie is Thijs Van de Graaf?

Als de wereld massaal overschakelt van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energie, wat doet dat dan met de machtsverhoudingen in de wereld? Zeker als er landen zijn voor wie olie nagenoeg de enige bron van inkomsten is? Dat is, al een aantal jaar, de eerste vraag die ons bij het ochtendgloren in het hoofd schiet.

Het blijkt een belangrijke vraag te zijn. En gelukkig hebben we een job waarbij we experts kunnen uitnodigen om belangrijke vragen te beantwoorden. In dit geval: Thijs Van De Graaf, schreef het eindrapport van het Internationaal Hernieuwbaar Energieagentschap, is professor in de Internationale Politiek én een begenadigd spreker.

Begin 2021 met een perspectief zo breed en ambitieus als de verwachtingen die we van dit jaar hebben. Hoppaaaaaa!

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

"*" geeft vereiste velden aan

Toestemming*
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Voetnoten

Algemeen

Ons gesprek met Thijs was één van de leerrijkste privélessen die we ooit kregen, langs aardrijkskunde, geschiedenis, over internationale besluitvorming en de soap van de hoogste niveaus, een vleugje chemie en fysica en ons koloniale verleden dat voortdurend voorbij fietst. Het gesprek is een veelkoppig monster, maar het temmen is plezant. We hopen dat deze shownotes daarbij een beetje kunnen helpen.

  • Thijs is professor internationale politiek aan de Universiteit van Gent.
  • Hij schreef een boek over Global Energy Politics dat zo mogelijk nog dieper gaat dan dit gesprek.
  • De complexiteit van de internationale politiek kwam eerder vluchtig aan bod in onze gesprekken met Jonathan Holslag, Walter Zinzen en Rudi Vranckx.
  • Dit gesprek geeft nog meer fond, context en geschiedenis aan ons recente gesprek met Serge De Gheldere. Bekijk ze samen op een druilerige lockdowndag.
  • We moesten regelmatig aan ons gesprek met Olivia Rutazibwa denken (alweer). We probeerden ook iets dichter te komen bij een antwoord op de vraag hoe we ons als westen dan wel moeten verhouden tegenover het zuiden. Moeten we investeren? Winst maken in Afrika? Herstelbetalingen doen? En aan wie?  Of houden we ons afzijdig? En is het mogelijk je afzijdig te houden als je al ingegrepen hebt? Heb je dan geen verantwoordelijkheid om de shit te fixen die je zelf veroorzaakt hebt? Of maken we het dan erger? Dit gesprek bracht ons meer nieuwe vragen. Ken je iemand die kort en bondig onze vragen kan komen beantwoorden? Tip ons een gast
Hoofdstuk 1: Energietransformatie
Over het getouwtrek tussen de transitiebelievers en de fossiele lobby, goede gesprekken met mensen uit de fossiele brandstofindustrie en de harde feiten over de energietransformatie.
 
Hoofdstuk 2: Het verhaal van IRENA
Over competitie tussen internationale organisaties, de pogingen van olielanden om zich klaar te maken voor de toekomst en de mogelijke gevolgen van een transitie voor landen als Tsjaad en Nigeria.
 
  • Het hoofdkwartier van IRENA bevindt zich in Masdar City in de Verenigde Arabische Emiraten. Hierzo.
  • Daar tegenover staat het IEA (Internationaal Energie Agentschap) in Parijs, dat volgens sommigen in de zak zit van de fossiele en kernindustrieën, maar dat wel een recordaantal windmolens en zonnepanelen toont op haar homepage.
Hoofdstuk 3: We hebben dit al eens meegemaakt
Over de oliecrisis in de jaren 70 en de complacency die daarna terug kwam, over het kartel dat in koloniale tijden de oliemarkt verdeelde en de daarop volgende assertiviteit van de olielanden.
 
  • Lees meer over de Seven Sisters: de 7 grote oliebedrijven die onderling de markt verdeelden. Binnenkort kent u ze enkel nog van op vervallen tankstations, tenzij het voorbeeld van het Deense Dong Energy volgen.
Hoofdstuk 4: Saoudi-Arabië
Over ons aandeel in het financieren van oorlog en terreur, over de banden van Iran en Saoudi-Arabië met het westen en Amerika. En over patatten.
  • Filmtip: Argo. Allemaal echt gebeurd en veel spannender dan dit Wikipedia-artikel.
  • Waar komt onze olie vandaan? Let me google that for you.
  • Ons gas komt voornamelijk uit Nederland, maar niet lang meer. Het is wel nog even wachten op de oversubsidiëring van de warmtepompen, maar daar hoeft niet iedereen op te wachten. Wie het kan betalen heeft de verantwoordelijkheid het nu al te doen, dat vertelde Pieter Boussemaere bij ons.
Hoofdstuk 5: Macht en waarden
Hoe moeten we naar het nieuws kijken? Hoe gaan we om met de hypocrisie van de wereldpolitiek?
 
  • De titel van deze aflevering is gebaseerd op een boek van de mentor van Thijs, Rik Coolsaet.
  • Diversifieer je bronnen en lees vanuit verschillende hoeken: Russia Today, CNN, Al Jazeera, The Onion, CCTV. Samen geven ze misschien wel een semi-correct beeld van de realiteit. 
Hoofdstuk 6: Het sociaal contract
Het vervolg van de geschiedenisles over de nationaliseringen van de oliereserves in het Midden-Oosten. Het ontstaan van de oliemarkt en de daarbij horende bubbels. Over de gevolgen van die gigantische schommelingen in de olieprijs en over hoe Saoudi-Arabië langzaam zijn wereldmacht verliest en vatbaarder wordt voor revolutie.
 
  • Een omstreden doch interessant nieuw concept voor in uw conceptenkast: de Resource curse
  • Wanneer ontstaan revoluties? Niet in de meest penibele omstandigheden, maar op een soort van J-curve van groeiende verwachtingen die plots gecoupeerd worden.
Hoofdstuk 7: Hoe ons wel te verhouden?
Over in hoeverre de resource curse te maken heeft met het koloniale verleden. Over de rol van het westen in die hele puinhoop en hoe ons dan te gedragen om alles wat minder puinhoop te maken? Over de gordel van instabiliteit, over Libië en Marokko. Over de tanende rol van het westen op het wereldtoneel en het gigantische potentieel van India.
Hoofdstuk 8: China

Over dat land dat allerlei gemene dingen doet op het wereldtoneel en dan blijkt dat wij net hetzelfde doen/deden. Over de dominantie van China in de energietransitie en de laatste strohalmen van Europa om een rol te spelen. De hoofdrol is helaas al bezet, maar ze zoeken nog iemand om cafégast 3 te spelen…

Hoofdstuk 9: Kyoto vs. Parijs
Over dwingend klimaatbeleid opleggen versus iedereen zijn goesting laten doen. Over hoe in het Parijsakkoord niet één keer de term ‘fossiele brandstoffen’ staat. Over de scharniermoment waarin we ons bevinden.
 

Vind jij het belangrijk dat iedereen naar onze gesprekken kan kijken?

We mogen wel zeggen dat onze gesprekken iets met de mensen doen. Ze zijn voedsel voor de ziel. Ze doen je brein knetteren en je handen jeuken. Na zo’n gesprek, voelt het soms alsof je niet alleen bent, met je zorgen, met je dromen. Zoiets is kostbaar. En dat zet je niet achter een paywall. Daarom zijn al onze gesprekken gratis beschikbaar voor iedereen. Ze maken daarentegen is helemaal niet gratis en daarom zijn er allerlei manieren om ons te steunen, om de gesprekken en wat ze teweegbrengen openbaar te houden.

Dat wil ik ook steunen

Verwante afleveringen:

Eén reactie

  1. Mieke zegt:

    Wat een bom van een gesprek!
    Een zuurstof-shot voor de geest.
    Een massage voor de hersenen.
    Informatie, feitenkennis, wetenschap.
    Nieuwe invalshoeken. Optimisme.
    Onderlegde spreker/luisteraar/in-beeld-brenger.
    Zo waardevol en nodig.
    Het puntje van mijn stoel brandt nog een tijdje na.
    Dank!

Geef een reactie